ជ្រុះបាត់ស្នេហ៍ខ្ញុំ -- ជួយរកស្នេហ៍ខ្ញុំផង

អនុស្សាបាត់ដំបង(២)

វិជ្ជានៅតែមានតម្លៃ

វិជ្ជានៅតែមានតម្លៃ!

បាត់ដំបងអនុស្សា

បាត់ដំបងអនុស្សា

ពុតសិស្សគ្រូបី ពុតស្រីប្ដីលែង ពុតឆ្កែបង់ម្ចាស់

ពុតសិស្សគ្រូបី ពុតស្រីប្ដីលែង ពុតឆ្កែបង់ម្ចាស់

ពុំនោលទាំងបីឃ្លានេះ មានអត្ថន័យតែមួយ -- ការចង្អុលបង្ហាញនូវហេតុនិងបច្ច័យ
នៃឫកពារ ឬលំអាននៃសកម្មភាពរបស់មនុស្ស ។ វាជាពាក្យក្រើនរំលឹកត្រង់ៗ ឲ្យយើង
ចេះពិចារណាចម្ពោះជនទាំងឡាយប្រភេទនេះ មុនធ្វើការសេពគប។ តើព្រោះហេតុអ្វី?

កំណត់សម្គាល់
ពុំនោលនេះស្ដីអំពីពាក្យថា “ពុត” ដែលមានន័យថា៖ កលមាយា ពុតត្បុត ល្បិច ។ល។

វិចារណបទៈ
១) ពុតសិស្សគ្រូបីៈ “គ្រូ” ដែលពុំនោលនេះយោងសំដៅក្នុងសម័យកាលនោះ គឺយើងអាចធ្វើ
ការសន្និដ្ឋានបានថា ពុំមែនជាគ្របង្ហាត់បង្រៀនអក្សរសាស្ត្រឡើយ តែអាចជាគ្រូបង្ហាត់
បង្រៀនគម្ពីរត្រ័យវេទ ផ្សេងៗវិញ។ ជនទាំងឡាយដែងចង់ហាត់រៀនវិជ្ជានេះ ដំបូងគឺត្រូវ
សូមខ្លួនជាសិស្ស ហើយលុះត្រាណាតែបានការអនុញ្ញាតិយល់ព្រមទទួលអំពីសំណាក់
គ្រូអាចារ្យនោះសិន ទើបបានចូលហាត់រៀនបាន។ ចំណែកគ្រូអាចារ្យវិញ គាត់តែងមាន
វិន័យផ្សេងៗដែលសិស្សទាំងអស់ត្រូវគោរព អនុវត្តតាម ...បើពុំដូច្នោះទេ គាត់នឹងបណ្ដេញ
ចេញនូវសិស្សណាដែលមិនលុះទៅតាមដំបូន្មានរបស់គាត់មិនខាន...។ សិស្សល្អ រមែងនឹង
ស្នាក់នៅសិក្សាជាមួយគ្រូបាធ្យាយតែមួយ រហូតចប់ចុងចប់ដើម ពុំត្រូវបានបណ្ដេញចេញ
អំពីសំណាក់នៃគ្រូបាអាចារ្យណាមួយឡើយ...។ សំណួរៈ ប្រសិនអ្នកជាគ្រូអាចារ្យវិញ... តើ
អ្នកសម្រេចចិត្តព្រមទទូលយកជនរូបណាមួយជាសិស្សឬទេ ក្នុងខណៈណាដែលអ្នកដឹងថា 
ជនរូបនោះត្រូវបានគ្រូចំនួនបីមកហើយ ដែលបានបណ្ដេញគេចោល? សូមប្រីយ៍មិត្តផ្ដល់នូវ
ចម្លើយនេះ ដោយប្រីយ៍មិត្តខ្លួនឯងចុះ!!!

ហេតុៈ ពុតត្បុត ល្បិចកល មារយាទលាក់ពុត ។ល។
បច្ច័យៈ លំអាន គន្លង ។ល។ ដែលកើតឡើងជាអលជ្ជី ។ អ្វីដែលជនប្រភេទនេះបាន
ប្រព្រឹត្តកន្លងមក គេនឹងប្រព្រឹត្តបន្តទៀត។ មារយាទរបស់គេនឹងមិនអាចជៀសគន្លងចាស់
របស់គេបានឡើយ។

កំណត់សម្គាល់ៈ
ជនមានឧត្តមគតិ មានចិត្តជាសីលធ៌មទាំងឡាយ រមែងមានចិត្តខ្មាស់បាប ខ្មាស់អំពើ
អសីលធ៌ម ហើយខឹតខំកែលម្អអត្មា វឹលមករកផ្លូវត្រូវវិញត្រឹមតែកំហុសលើកទីពីរប៉ុណ្ណោះ!

ឃ្លាទីពីរ និងទីបី មានអត្ថន័យស្របគ្នាតែមួយ ជាមួយនឹងការពិព៌ណនាដែលខ្ញុំបាន
បរិយាយហើយដោយត្រូសៗ នៃឃ្លាទីមួយនេះ!

សូមអរគុណ!
ប៊ី ប៊យ

សម្រស់ភូមិខ្ញុំ

ទូកទៅ កំពង់នៅ

អ្វីគ្រប់យ៉ាង ខ្មែរ

ទមិឡ

ទមិឡ

ពួកជនទមិឡងោះឈ្លោះនឹងសង្ឃ        ពាលពិតពេញអង្គឥតសាសនា
ទាញខែលដំបងគ្មានពិចារណ៍             វាត់វាយប្រហារសង្ឃសាសន៍ខ្មែរ

អំណាចជួរជងឃ្នងព្រៃផ្សៃ                 អាងកាប់ប្រល័យក្រៃឡប់ឡែ
វង្វេងបុណ្យបាបផ្ទុយភាពខ្មែរ              ខំគ្រងខំថែពុទ្ធសាសនា!

ជនទមិឡពាលរាលពេញទាំងស្រុក       រាតត្បាតអុកឡុកក្នុងសីមា
រឹបអូសដីធ្លីកូនខេមរ៉ា                        បំពានសច្ចាច្បាប់ចោរព្រៃ..

សង្ឃសាងកុសលយល់បាបបុណ្យ       ឈរតាងឲ្យជនរងគ្រោះភ័យ
ត្រូវពួកចោរទមិឡវឹលរំពៃ                  រំខានច្បាប់ព្រៃ ពាលនៃខ្លួន!

ធាតុពាលស្ដែងពិតងងឹតកម្ម             បាបបុណ្យលែងចាំ ប្រាំថាបួន
លេខបូក បាត់សងឃើញផ្ទួនៗ          ចូលហោប៉ៅខ្លួន ជាន់ឈ្លីរាស្ត្រ!

បាត់អស់តម្លៃពុទ្ធសាសនា               កេរ្មិ៍ឈ្មោះខេមរ៉ាក៏វិនាស
បាត់ស្រុកបាត់ភូមិ ពាលពេញពាស    ជញ្ជក់ឈាមរាស្ត្រកណ្ដាលថ្ងៃ!

ទាំងរាស្ត្រប្រជាទោះទាំងសង្ឃ          ទមិឡឥតបង្អង់បន្ធូរដៃ
សុចរិតយុត្តិធ៌មគ្មានតម្លៃ                 តែខ្មែរស៊ូក្ស័យ រាស្ត្រនិងសង្ឃ!

ប៊ី ប៊យ
10/04/2011

កោសល្យរបស់ ប្អូនស្រីកុលាប "Youtube"

ពរសាធុកា ពីប្អូនស្រីកុលាប

ក្រ និង មាន “ធ្វើបុណ្យ” តចប់

ក្រ និង មាន “ធ្វើបុណ្យ”! តចប់


បុណ្យកុសលក្នុងលទ្ធិពុទ្ធសាសនា ពុំបានសម្ដៅទៅលើបុណ្យស័ក្ដិ វណ្ណៈ អ្នកមានអ្នកក្រឡើយ
លោកអ្នក ។ ប្រគេនសង្ឃឡានមួយ ពុំមែនបានសេចក្ដីថាបានបុណ្យលើសពីប្រគេនសង្ឃនូវ
ត្រីឆ្អើរមួយក្រាសឡើយ ។ ធ្វើបុណ្យរន្ទឺឮពេញប្រទេស មានសង្ឃរាប់រយពាន់អង្គ ពុំមែនបុណ្យ
ហុចផលជាមាស ជាប្រាក់ ជាដុល្លារពេញតុទូ លើសពីឧបាសក/ឧបាសិកាធ្វើទាន សាងកុសល
ជាមួយនឹងព្រះភិក្ខុសង្ឃមួយអង្គ ឥតមានគេដឹងឮនោះ ក៏ដែរ! បុណ្យពុំមែនជាជំនួញពាណិជកម្ម
ឡើយ ។

លោកអាចារ្យ ឬលោកអ្នកឃោសនាក្នុងពិធីបុណ្យគ្រប់ទឹសទីរមែងតែរំឭកនូវពាក្យមួយឃ្លានេះ
“បើលោកអ្នក ប្រាថ្នាយ៉ាងណា សូមឲ្យបានសម្រេចដូចការប្រាថ្នានោះ”! នេះគឺជាក្ដីរំឭកអំពី
អំណាចនៃផលបុណ្យណា លោកអ្នក ។ យើងឥតដែលឮលោកអាចារ្យថា... សូមធ្វើបុណ្យដាក់
លុយឲ្យច្រើន ធ្វើម្ហូបឲ្យសុទ្ធតែមានឱជារស ... ប្រគេនរបស់ដល់សង្ឃនូវរបស់ណាដែលមានតម្លៃ
ខ្ពស់... ទើបបុណ្យហុចផល.. ឡើយ!

“សទ្ធា” =ចិត្តជ្រះថ្លាក្នុងការធ្វើទាន
តើលោកអ្នកនៅចាំបានទេពាក្យថា៖ បាយមួយវែក សណ្ដែកមួយគួរ នោះ? សេចក្ដីនេះគឺសម្ដៅទៅ
លើការធ្វើទាន ។ សូមបន្ថែមសេចក្ដីពន្យល់ពីឥទ្ធិពលនៃការធ្វើទាននេះបន្តិច .... តើលទ្ធផលនៃការ
ធ្វើទាននេះ ហុចផលផ្សេងគ្នាដូចម្ដេច?

តាមលទ្ធិពុទ្ធសាសនា ព្រះពុទ្ធអង្គព្រះសមណគោត្តម បានត្រាស់ឡើងថា៖ អំណោយនៃបុណ្យកុសល
ហុចផលខុសគ្នាមួយរយដង តិចឬច្រើនផ្សេងគ្នា! ឧទាហរណ៍ៈ ធ្វើបុណ្យនឹងពុទ្ធអង្គ(ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ)
ទទួលកុសលបុណ្យច្រើនជាងមួយរយដង លើសពីការធ្វើបុណ្យនឹងព្រះអរហន្ត ឬព្រះបច្ចេកពុទ្ធ។ ការ
ធ្វើបុណ្យនឹងជនមានសីល ទទួលបុញ្ញកុសលមួយរយដងច្រើនជាងការធ្វើបុណ្យនឹងជនដែលឥតមាន
សីល ។ ការធ្វើបុណ្យនឹងមនុស្ស ទទួលបុណ្យមួយរយដងច្រើនជាងការធ្វើបុណ្យនឹងតិរច្ឆាន.... ជាដើម។

សូមរំឭកឡើងវិញៈ នាងអនោជាទេវី ព្រោះតែសទ្ធានេះឯងហើយ ដែលញ៉ាំងឲ្យអត្តភាពរបស់នាងប្រែក្លាយ
ពីមនុស្សតោកយ៉ាក ក្រខ្សត់ផុតមុខផុតក្រោយ ខ្វះសព្វទ្រព្យសម្បត្តិ ទៅជាទេវធីតាមួយព្រះអង្គមួយរំពេច
នោះ! នាងពុំទាន់ទាំងបានថ្វាយផ្កាននោងព្រៃដល់ពុទ្ធអង្គផង!

ឱកាសធ្វើបុណ្យមានច្រើនណាស់លោកអ្នក! មិនចាំបាច់តែធ្វើនឹងព្រះសង្ឃ ឬអ្នកមានសីលប៉ុណ្ណោះទេ! លោក
អ្នកអាចធ្វើបុណ្យដោយអធិដ្ឋាន ផ្សាយមេត្តាដល់មនុស្សសត្វ ឲ្យរួចរំដោះផុតចេញពីទុក្ខកម្មផ្សេងៗ ដោយ
យកទឹកចិត្តបួងសួងរបស់លោកអ្នក ដែលផុសចេញពីមនោរម្មណ៍ពិតៗរបស់លោកអ្នក ក្នុងពេលដែលលោក
អ្នកមានឱកាស ដូចជា៖ ក្រពះទាមទារណាស់.... តែ...ពេលដែលលោកអ្នកឃើញអណ្ដើកមួយកំពុងតែវារ
គើមៗនៅពីមុខរបស់លោកអ្នក... លោកអ្នកផ្សាយមេត្តាឡើងថា... ឱ! ម្នាលសត្វអណ្ដើក... សូមអ្នកចៀស
ឲ្យផុតពីភ្នែកនៃអ្នកផងឯទៀតចុះ... យើងសូមយកឯងលាក់ទៅក្នុងទីព្រៃជ្រៅ... ឲ្យផុតពីគ្រោះថ្នាក់ហើយ...!!!

លោកអ្នក.. នេះក៏ជាបុណ្យកុសលហើយដែរ!

ទានៈ សទ្ធា... មេត្តា ... ករុណា.... ឧបេក្ខា....សីលៈ និងគ្រប់សម្មាទិដ្ឋិ ។ល។ និង ។ល។ គឺជាឫសគល់នៃបុណ្យណាលោកអ្នក! ពុំមែន “ភាពមាន ឬ ក្រ” ឡើយ”!

សូមអរគុណ
ប៊ី ប៊យ

ក្រ និង មាន “ធ្វើបុណ្យ”

ក្រ និង មាន “ធ្វើបុណ្យ”!


មុននឹងយើងធ្វើការពិចារណា “ក្រ” ..យើងក៏គួរសួរនូវសំណួរមួយដែរថា៖ តើក្រអ្វី? ក្រទ្រព្យសម្បត្តិ
ក្ររូបសម្បត្តិ ក្រវិជ្ជាសម្បត្តិ ក្រយសសម្បត្តិ...ជាដើម ។ល។ តើហេតុអ្វី?

ជនអ្នកក្រធ្វើបុណ្យ -- តើបាយមួយចានរបស់ជនអ្នកក្រ ប្រគេនដល់សង្ឃ(ផ្នែកពុទ្ធសាសនា) នោះមានតម្លៃ
ថោកជាងបាយមួយចាននៃជនអ្នកមានឬ បើទោះជាម្ហូបមានឱជារសខុសគ្នាក្ដី? ចម្លើយ៖ ពិតជាមិនដូច្នោះទេ
លោក-អ្នក... ព្រោះថារូបីយវត្ថុពុំមែនជារបស់សម្រាប់វាយតម្លៃ “បុណ្យ”ឡើយ!

បុញ្ញៈ =បុណ្យ មានន័យថា៖ កុសល អំពើល្អ គុណសម្បត្តិញ៉ាំងឲ្យចិត្តជ្រះថ្លាដោយអំពើល្អដែលខ្លួនបានធ្វើ!
“បុណ្យ” ពុំមែនជាពាណិជកម្ម ទិញ-លក់ យកចំណេញដោយប្រការណាមួយឡើយ ។ អ្នកក្រធ្វើបុណ្យ បើ
ទោះជាប្រាថ្នាឲ្យក្លាយជាអ្នកមាទ្រព្យសម្បត្តិយ៉ាងណាក្ដី បើខ្វះការព្យាយាម ខ្វះអាជីវៈវិជ្ជា ខ្វះឱកាស....នោះ
“បុណ្យ”ក៏ពុំអាចជួយលោកអ្នកបានឡើយ... ព្រោះ”បុណ្យ”គឺជាគុណសម្បត្តិញ៉ាំងឲ្យចិត្តជ្រះថ្លាដោយអំពើល្អ
ដែលខ្លួនបានធ្វើ ដល់ខ្លួនយើងក្ដី ដល់ជនស្មូមយាចក... ដល់ព្រះសង្ឃក្ដី!

មានតំណាលថា កាលពីក្នុងពុទ្ធសម័យ មាននាងម្នាក់ក្រនោះសែនក្រ ក្រខាងទ្រព្យសម្បត្តិ ។ ថ្ងៃមួយ នាងបាន
ឮថា ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់យាងមកបិណ្ឌិបាតនៅត្រង់ម្ដុំភូមិដែលនាងរស់នៅ។ នាងអរភើតក្នុងចិត្ត ហើយគិតថា
ថ្ងៃនេះនាងនឹងបានដាក់បាតថ្វាយពុទ្ធអង្គនឹងគេហើយ! ...តែអ្វីដែលនាងពុំបានគិតនោះគឺ នាងឥតមានបាយឬ
ចង្ហាន់អ្វីសម្រាប់ដាក់បាត ដល់តិចសោះឡើយ .... ទោះជាដូច្នោះក្ដី កម្លាំងសទ្ធាដ៏មុតមាំរបស់នាង ពុំរសាយទៅ
ដោយភាពមហាក្រនេះដែរ ។

នាងដើរបណ្ដើរ គិតបណ្ដើរថា តើនាងបានអ្វីដាក់បាតព្រះពុទ្ធ? ទេសកាល នាងបានឃើញផ្កាននោងព្រៃ លឿង
ស្រស់តាមដងផ្លូវដែលនាងកំពុងដើរឆ្លងកាត់នោះ ក៏គួចចិត្តភ្នកឡើងថា៖ បើគ្មានចង្ហាន់ដូច្នេះ ផ្កាននោងព្រៃនេះ
ក៏មានព៌ណលឿងស្រស់ ..បេះយកទៅថ្វាយព្រះអង្គចុះ …

ផ្កាននោងព្រៃនៅក្នុងដៃ នាងដើរតម្រង់ទៅទីដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធកំពុងទ្រង់យាងបិណ្ឌបាត …. ជ្រះថ្លាអារម្មណ៍
ពន់ពេក… នាងឥតបានឃើញហ្វូងគោព្រៃនៅតាមដងផ្លូវនោះឡើយ …ពុំទាន់បានថ្វាយផ្កាននោងព្រៃដល់ព្រះ
ពុទ្ធផង នាងក៏ត្រូវគោព្រៃជល់ស្លាប់ទៅ!

រំពេចភ្លាមនោះដែរ នាងក៏បានកើតជាទេវធិតាមួយព្រះអង្គ នាមថា “អនោជាទេវី” ដែលមានន័យថា “ផ្កាននោងព្រៃ”
នេះឯង នៅស្ថានតាវតឹង្សនាយ ។

សេចក្ដីវិភាគអំពី
ក្រ និង មាន “ធ្វើបុណ្យ”! នៅមាន(ត) ជូននៅពេលក្រោយ...
ប៊ី ប៊យ
09/11/2011

សិលាចាំប្ដី

សិលាចាំប្ដី
តាមសំនៀងរបស់អ្នកនាង អឿន ស្រីម៉ុម


ទិដ្ឋភាពសម្ដែងដោយក្រុមសីល្បករ សីល្បការិនី ដែលមានភាពប្រហាក់ប្រហែលគ្នា
នឹងអ្វីកើតមានឡើងពិតៗក្នុងសម័យ ប៉ុល ពត..

ឈើពុកកុំដាក់គូថលើ

ឈើពុកកុំដាក់គូថលើ
http://www.khmerbuddhism.ca/

ចុះផ្សាយដោយ ព្រះមហាភិរម្យ ក្នុងខែសីហា 24, 2011 នៅម៉ោង 4:30am

ធម្មតា ឈើដែលពុកផុយ យើងមិនអាចទុកចិត្តបានទេ ចាំបាច់ត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្នមុននឹងផ្ញើគូថទៅលើឈើពុក មិនធានា
រ៉ាប់រងគូថរបស់យើងទេ ហេតុនោះបានជាព្រះបោរាណាចារ្យបានលើកយកពាក្យទំនឹមមកបង្រៀនយើងថាឈើពុកកុំដាក់
គូថលើ ព្រោះឈើពុកអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ឬ ឧបទ្ទវហេតុដល់អ្នកអង្គុយបាន ចាត់ជាពាក្យណែនាំដោយបំណងល្អឲ្យមនុស្ស
ចេះគិតមុនធ្វើអ្វីៗព្រោះអាចនឹងកើតគ្រោះថ្នាក់ដោយសេចក្តីប្រមាទបាន ហេតុនោះឈើពុកទើបបង្កប់ដោយគ្រោះថ្នាក់ឬ
ឧបទ្ទវហេតុដែលអ្នកផ្ញើគូថ(អ្នកអង្គុយ)។

គួរចៀសវាង តាមអត្ថន័យដែលរៀបរាប់មកនេះគ្រាន់តែជាន័យចំតាមពាក្យពេចន៍ដែលប្រាកដនៅក្នុងឃ្លានេះប៉ុណ្ណោះ
បើបកស្រាយតាមន័យពាក្យប្រៀបផ្ទឹមវិញ នឹងឃើញថា ចាស់ទុំត្រូវការណែនាំមិនឲ្យសេពគប់ជនពាលដែលលោក
យកត្រាប់តាមពុទ្ធវចនៈថា អសេវនា ច ពាលានំ មិនត្រូវសេពគប់ជនពាល ពោលគឺ មិនត្រូវទុកចិត្ត
លើជនពាលនោះទេ បញ្ហានៅត្រង់ថាតើជនពាលនោះមានចរិតលក្ខណៈដូចម្តេចទៅបានជាមិនឲ្យសេពគប់?
ចរិតលក្ខណៈនៃជនពាលគឺ

1.អនយំ នយតិ ទុម្មេធោ ប្រែថា ជនអន់ចរិត(ជនពាល) តែងដឹកនាំពាំយួរអ្នកដទៃខុសគន្លងធម៌ តួយ៉ាងដូច
ជា ព្រះទេវទត្តដឹកនាំព្រះបាទអជាតសត្តុឲ្យប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ឬ បទឧក្រិដ្ឋដោយធ្វើបិតុឃាត គឺ ធ្វើ
ឃាតព្រះរាជបិតារបស់ខ្លួន ទង្វើដឹកនាំខុសគន្លងនោះត្រូវបានចាស់ទុំយកមកបង្កើតជាពាក្យទំនឹមថាចិត្តជាទេវទត្ត
មាត់ជាទេវតា ពោលគឺ សម្តីល្អប៉ុន្តែចិត្តអាក្រក់ បើយកមកបកស្រាយក្នុងន័យនយោបាយវិញ ដូចជា ការធ្វើប្រជា
ភិថុតិឃោសនាគោលនយោបាយល្អប៉ុន្តែ ទង្វើដែលធ្វើផ្ទាល់ផ្ទុយស្រឡះនឹងពាក្យពេចន៍ដែលអះអាងឬសន្យា ត្រង់
ចំណុចនេះឯងដែលលោកហៅថាចិត្តជាទេវទត្តមាត់ជាទេវតា ។

2.អធុរាយំ និយុញ្ជតិ ប្រែថា ជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងភារកិច្ចរបស់អ្នកដទៃ ពោលគឺ ក្នុងការធ្វើការងារជាមួយគ្នា
ម្នាក់ៗសុទ្ធតែមានភារកិច្ចទទួលខុសត្រូវទៅតាមមុខក្រសួងរៀងៗខ្លួន ប៉ុន្តែជនអន់ចរិតមិនទុកចិត្តលើសហការីដទៃទេ
តែងតែចូលទៅជ្រៀតជ្រែកការងារគេជារឿយ ៗ បើជាអ្នកនយោបាយវិញក៏ប្រើឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនចូលទៅជ្រៀតជ្រែក
កិច្ចការនៃស្ថាប័នដទៃធ្វើឲ្យស្ថាប័ននោះៗបាត់បង់ជំនឿទុកចិត្តឬឯករាជ្យរបស់ខ្លួន ដូចជា ស្ថាប័នសាសនា ឬ តុលាការ
ជាដើម

3.ទុន្នយោ សេយ្យសោ ហោតិ ប្រែថា ឃើញខ្មៅជាស ឃើញល្អជាអាក្រក់ ជនអន់ចរិតខ្លះកាលបើប្រព្រឹត្តខុស
ឆ្គងទៅជារឿយ ៗ រហូតដល់ក្លាយទៅជាទម្លាប់ ប៉ុន្តែជាទម្លាប់ខុស ទោះបីអ្នកដទៃចង្អុលបង្ហាញ ណែនាំ ប្រាប់ថា ទម្លាប់
ដែលធ្វើមកនោះខុសឆ្គងទេ ជនអន់ចរិតនៅតែធ្វើឬប្រព្រឹត្តដដែល ផ្គើនធ្វើដោយទិដ្ឋិមានះ ឬ ធ្វើដោយយល់ឃើញថា ទង្វើ
ដែលខ្លួនធ្វើនោះត្រឹមត្រូវល្អហើយ គឺ ល្អត្រឹមត្រូវតាមគំហើញខុសរបស់ខ្លួន ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ដូចជា បាញ់បោះ
ចាប់ចងជាដើម ការរឹបអូសយកដីធ្លី ឬ ការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពដោយប្រើច្បាប់ជាឧបករណ៍ជាដើម ចាត់ជាទង្វើខុសឆ្គង
ក្នុងក្រសែភ្នែករបស់ជនជាបណ្ឌិត ប៉ុន្តែជនអន់ចរិតយល់ឃើញថាជាទង្វើល្អរបស់ខ្លួនដែលត្រូវតែធ្វើដូច្នោះ ទោះអ្នក
ដទៃរងគ្រោះភ័យយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ជារឿងរបស់អ្នកដទៃ ឲ្យតែក្រុមខ្លួនបានផលប្រយោជន៍មកបានហើយ ទោះអ្នក
ដទៃប្រឹងស្រែកតវ៉ាឬយំយែកដោយទឹកភ្នែកយ៉ាងណា ជនអន់ចរិតក៏បកស្រាយថាយំយែកដោយទឹកភ្នែកក្រពើ ។

4.សម្មាវុត្តោបិ កុប្បតិ ប្រែថា ទោះបីបើយើងនិយាយណែនាំល្អក៏នៅតែក្រេវក្រោធ បុគ្គលកាលបើមានចរិតជា
ពាលនៅក្នុងសន្តានហើយ ទោះបីអ្នកដទៃណែនាំដោយបំណងល្អយ៉ាងណា ក៏នៅតែក្រេវក្រោធឬឆេវឆាវដដែល ព្រោះ
ចំហេះនៃកំហឹងបានសន្សំកំញមទុកនៅក្នុងចិត្តស្រាប់ហើយ គ្រាន់តែទទួលពាក្យរិះគន់ឬណែនាំដោយល្អយ៉ាងណា កំញម
ដែលជាមេកំហឹងនោះក៏ឆេះទ្រុលឡើង បង្កជាបញ្ហាឆុងឆាំងក្តុងក្តាំងឲ្យក្តៅក្រហាយដល់អ្នកដទៃជារឿយ ៗ ព្រោះហេតុនោះ
បានជាចាស់ទុំមិនឲ្យផ្ញើទំនុកទុកចិត្តលើជនពាល ព្រោះគប់ពាលនាំប្រាណឲ្យបានទុក្ខ គប់ពាលនាំស្តុកចិត្តសៅហ្មង
គប់ពាលនាំប្រាណបានទោសផង គប់ពាលសៅហ្មងជាប្រក្រតី ។

5.វិនយំ សោ ន ជានាតិ ប្រែថា មិនទទួលស្គាល់សីលធម៌ ពាក្យបង្គាប់បញ្ជាឲ្យបដិបត្តិតាម ហៅថា វិន័យ ឬ
សីលឬ ច្បាប់ ពាក្យណែនាំឲ្យធ្វើល្អលះបង់អាក្រក់ចោល ហៅថា ធម៌ រួមចូលគ្នាបានជាកន្សោមពាក្យថា ធម៌វិន័យ សីលធម៌
ឬច្បាប់ទម្លាប់ ជនអន់ចរិតមិនទទួលស្គាល់សីលធម៌ទេ ព្រោះគេយល់ថា សីលធម៌គឺជាចំណងដែលចងដៃចងជើងគេមិន
ឲ្យធ្វើអ្វីៗបានដោយសេរី ព្រោះគេត្រូវការធ្វើអ្វីៗបានស្រេចតែក្បាលចិត្តឬទំនើងចិត្ត ជនដែលចូលចិត្តធ្វើអ្វីៗបានដោយ
ទំនើងចិត្ត ហៅថាជនទំនើង បើជាក្មេងហៅថា ក្មេងទំនើង បើជាចាស់ ហៅថា ចាស់ទំនើង បើជាអ្នកនយោបាយ ហៅថា
អ្នកនយោបាយទំនើង ដោយមិនគិតគូរដល់ច្បាប់ទម្លាប់របស់សង្គមឡើយ កាលបើសង្គមសម្បូរទៅដោយក្មេងទំនើង
ចាស់ទំនើង ឬ អ្នកនយោបាយទំនើងបែបនេះ សង្គមនោះក៏ឈ្មោះថា សង្គមទំនើង ដែរ ព្រោះសមាជិកសង្គមមិនទទួល
ស្គាល់និងគោរពច្បាប់ទម្លាប់ដែលជាសណ្តាប់ធ្នាប់ល្អរបស់ប្រទេសជាតិ ។

សរុបសេចក្តីមកថា ឈើពុកកុំដាក់គូថលើ សំដៅដល់ កុំសេពគប់ជនទំនើង ឬ ជនពាលដែលជាអ្នកបង្កហេតុគ្រោះថ្នាក់
ដល់សង្គម ព្រោះជនពាលប្រៀបដូចជាឈើពុកដែលផុយស្រួយងាយបាក់និងងាយបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកផ្ញើគូថ សមដូច
ពាក្យទំនឹមថា ឈើពុកកុំល ឈើជ័រកុំលេង ពោលគឺ កុំលលេងនឹងឈើពុកដែលមានជ័រប្រឡាក់ ព្រោះជ័រនឹងធ្វើឲ្យអ្នកល
លេងនោះប្រឡាក់ប្រឡូកបាន ឬប្រៀបដូចជាជនពាលដែលមានទោសទណ្ឌផ្សេងៗកាលបើបុគ្គលចូលទៅសេពគប់នឹង
ធ្វើឲ្យជាប់ទោសទណ្ឌតាមជនពាលនោះដែរ គ្រោះភ័យ ឬ ឧបទ្ទវហេតុនឹងកើតឡើងដល់អ្នកចូលទៅសេពគប់សមគំនិត
នោះ ព្រោះហេតុនោះបានជាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ទើបត្រាស់ណែនាំដោយបំណងល្អថា អសេវនា ច ពាលានំ មិនត្រូវ
សេពគប់ជនពាលទេ ប៉ុន្តែទ្រង់ណែនាំឲ្យសេពគប់ជនជាបណ្ឌិវិញដោយពុទ្ធតម្រាស់ថា បណ្ឌិតានញ្ច សេវនា
ត្រូវសេពគប់ជនជាបណ្ឌិត ។

វិបត្តិសីលធ៌ម - Moral Crisis

(Posted at Ki-Media 08/24/2011)

វិបត្តិសីលធ៌ម

តើខ្មែរជានរណា? សង្គមខ្មែរ វប្បធ៌មខ្មែរ តម្លៃឈាមជ័រខ្មែរ ។ល។ សាបព្រោះដោយឥទ្ធិពលនៃសាសនា
ពីរធំៗ គឺព្រហ្មញ្ញសាសនានិងពុទ្ធសាសនា លូតលាស់ដុះដាលរាប់ពាន់ឆ្នាំលុះឥឡូវ ។ សាសនាទាំងពីរនេះ
គឺជាសសរគ្រឹះផ្ដល់នូវតម្លៃ “សីលធ៌មខ្មែរ” ... សីលធ៌មក្នុងការប្រើប្រាស់ពាក្យនិយាយស្ដី សីលធ៌មតម្រែ
តម្រង់ឥរិយាបទ... សីលធ៌មចង្អុលបង្ហាញពីការប្រព្រឹត្តផ្សេងៗ អ្វីជាគុណសម្បត្តិ អ្វីជាគុណវិបត្តិជាដើម!

ចូលក្នុងសតវត្សរ៍ទី ២១ នេះ គេសង្កេតឃើញតម្លៃសីលធ៌មខ្មែរ មានភាពរោចទៅៗ ឆ្ពោះទៅកាន់
វិបត្តិភាព ដែលញ៉ាំងឲ្យកូនខ្មែរនិស្សិត បញ្ញវ័ន្ត បណ្ឌិត ដែលតាមអង្កេតពិនិត្យពីចលនាសង្គមមួយ
ចំនួន មានការព្រួយបារម្ភច្រើន...។

បើយើងពិនិត្យឲ្យកៀកជិតនោះ នោះយើងនឹងឃើញមានហីនភាសាជាច្រើនកំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយ
កូនខ្មែរមួយចំនួនតាម Internet Media ផ្សេងៗផង នៅតាមផ្លូវផ្សារ និគមន៍ ក្រុងឬជនបទផង.. ពីពលរដ្ឋ
ធម្មតាផង.. ពីអ្នកដឹកនាំក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលផង និងពីក្នុងរង្វង់សមាជិកក្រុមគ្រួសារផង... ។ល។ និង ។ល។ តើ
អ្វីទៅជាវិបត្តិ?

វាក្យស័ព្ទសម្រាប់និយាយស្ដីប្រកបដោយសុភាវធ៌ម សុជីវធ៌ម និងសីលធ៌មមានច្រើនណាស់សម្រាប់ភាសានៃ
ជាតិនីមួយៗ តែអ្វីដែលយើងឮ ឧទាហរណ៍៖ ជនអ្នករួមពិភាក្សា ឆ្លងឆ្លើយវែកញែកក្រោមកម្មវត្ថុប្រឹក្សាអ្វីមួយ
នៅ Ki-Media នេះក្ដី នៅទីផ្សេងឯទៀតក្ដី គឺយើងសង្កេតឃើញថា ពួកគាត់ជ្រើសរើសយកពាក្យពេចន៍ បែប
ប្រមាថមាក់ងាយ វាយបរិហាររវាងគ្នានិងគ្នាទៅវិញ ...បាត់បង់វត្ថុបំណងនៃប្រធានបទ ប្រើពាក្យជេរប្រទេច
បង្កើតជម្លោះ ប្រទូសសារាយ ដោយពាក្យអសុរោះជងជួរពុំគួរគប្បីដោយអន្លើផ្សេងៗ ។ នេះហើយជាវិបត្តិនៃ
សីលធ៌មខ្មែរ!

បើទោះជាចក្រវាឡវឹលចូលសតវត្សរ៍ ២១ក្ដី... វាក្យស័ព្ទចណ្ឌាលផ្សេងៗ ក៏នៅតែពុំអាចជំនួសតម្លៃសីលធ៌ម
សុភាវធ៌ម វប្បធ៌មរបស់កូនខ្មែរបានឡើយ! បើយើងឮសំឡេងព្រុសដូចជាសុនខ ... នោះប្រហែលជាវាចេញ
មកពីមាត់នៃសត្វសុនខហើយ! បើយើងឮសំឡេងច្រៀងដូចសារិកា នោះក៏ប្រហែលជាសំឡេងសារិកាដែរ!
“សម្ដី សជាតិ” នៅពេលដែលអ្នកហាស្ដី ពាក្យពេចន៍ ជម្រើសវាក្យស័ព្ទរបស់អ្នក ចំហប្រាប់សាធារណជនពី
គុណសម្បត្តិ ឬគុណវិបត្តិ ឥរិយាឫកពាររបស់អ្នកក្នុងពេលរំពេច ស្របគ្នានោះដែរ!

ប៊ី ប៊យ
08/24/2011

ដើរឲ្យមានបី ស្ដីឲ្យមានបួន

Scrambling

SCRAMBLING

The Clock tics, and the calendar thrusts tomorrow-bound.

The night was silent but my mind was rumblingly profound.

The clouds’re hovering low and high

In the backyard, I sat and pondered, “Would it be always this somber sigh?”

Back in the office - My little cubicle openly stands unabashed

Piles of notes are HIPAA-shy and they are stashed.

Successively the phone rings; and e-mail pops up on-screen;

CARE Tickler haunts for it’s there to be seen.

Time is of the essence, and actions’re pivotal

Everything we do is Calendar-essential

Priorities are proficiently managed, and the issues we solve!

Yes, “Others” we’ve served and we serve with resolve!

It’s unfortunate but often true

We scramble against time or it will be overdue

For “Others” we’ve delivered, so they’d be safe and secure

But ones we’d likely forget are those, for you, they endure!

May it be for time, Solutions or Priority…?

Please ponder on those who give you a hug, a smile and call you “Mommy or Daddy”

And above all, the one who shares your life and calls you “Honey!”

B Boy

08/17/2011

“សៀម” ពួកជនមុខក្រាស់

រាស្ត្រខ្មែរស្រែកយំព្រោះបាត់បង់ទឹកដី

“ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ” តចប់

“ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ”
(តពីអត្ថបទមុន 08/05/2011)

យើងទាំងអស់គ្នានៅចងចាំបានថា កាលពីនៅក្នុងថ្នាក់សិក្សា លោកគ្រូអ្នកគ្រូបង្ហាត់បង្រៀនមុខវិជ្ជាទាំងឡាយ ដោយ
សង្កត់ចង្អុលអត្ថន័យត្រង់ៗ ឲ្យយើងឱហាតចងចាំ ឥតមានបំភាន់ ន័យក្នុងន័យក្រៅអ្វីឡើយ ។ ទោះជាដូច្នោះក្ដី យើង
ស្ទើរតែប្រឡងស្ទើរធ្លាក់ស្ទើរជាប់ កុំថាឡើយដល់អ្វីៗដែលមានន័យផ្សេងអំពីពាក្យដែលយើងស្ដាប់ឮ! ពាក្យថា “ស្រី
ដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ”នេះ ឥតមានន័យដូចស័ព្ទដែលយើងស្ដាប់ឮនេះឡើយ! ពំនោលនេះ ពាំនាំមកនូវវិបត្តិផង
និងសីលធ៌មផង តែយើងត្រូវប្រើតក្កវិជ្ជា ដើម្បីទាញចម្រាញ់នូវអត្ថន័យសីលធ៌មនោះៗ បើពុំដូច្នោះទេ គុណវិបត្តិនឹង
ហុចផលពុំខាន!

សូមរំឭកថា វប្បធ៌ម ទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្មែរ មានគ្រិស្ដម្ភចេញអំពីលទ្ធិព្រហ្មញ្ញសាសនា និង ពុទ្ធសាសនា ។ តម្លៃ
សីលធ៌ម សុភាវធ៌ម និងសម្បត្តិផ្សេងៗដូចជា ចរិយាសម្បត្តិ វិជ្ជាសម្បត្តិឬបញ្ញាសម្បត្តិ ជាដើម គឺយោងតាមទ្រឹស្ដីនៃ
សាសនាទាំងពីរនេះ ។ ឧទាហរណ៍ៈ កាលបើយើងទៅវត្ត ឬចូលបុណ្យតាមពិធីពុទ្ធសាសនាផ្សេងៗ លោកអាចារ្យ
តែងឲ្យពរថា “សូមឲ្យមានតម្រិះដូចនាងអមរ៉ា សូមឲ្យមានប្រាជ្ញាដូចព្រះមហោសថ..” ។ ពរនេះគឺអាស្រ័យទៅលើ
ដំណើររឿងនៃនាង អមរ៉ានិងព្រះមហោសថ កាលពីមុនសម័យពុទ្ធកាលម៉្លេះ ... មានតំណាលមកដូច្នេះថា.. ព្រះ
មហោសថ មានសម័យថ្ងៃមួយ ដោយបានឮពីអ្នកស្រុកអ្នកភូមិពោលសរសើរពីការឆ្លាតវៃនៃនារីដ៏ប្រឹមប្រីយ៍ម្នាក់ ឈ្មោះ
នាងអមរ៉ា ក៏តាំងចាប់ចត្តិភ្នកនឹកស្រឡាញ់ភ្លាម ដោយទាំងពីមិនទាន់ឃើញ មិនទាន់ស្គាល់នាងនៅឡើយ ហើយក៏
ប្រាថ្នាស្កាត់ទៅរកជួបនាងដើម្បីប្រលោមសូមស្នេហ៍....។

កាលដែលព្រះមហោសថបានត្រេចទៅរកនាងអមរ៉ានោះ គាប់ជួនអី ក៏បានឃើញនាងកំពុងតែបេះផ្លែពុទ្រា ហើយក៏ៈ
“កនិដ្ឋភគិនី” ហៃប្អូនស្រី... តើខ្ញុំសូមផ្លែពុទ្រាខ្លះបរិភាគបានដែទេ?
“ជេដ្ឋៈ” បរពិត្រព្រះច្បង(បង) តើអ្នកចង់បរិភោគផ្លែពុទ្រាក្ដៅឬត្រជាក់?
ព្រះមហោសថៈ ខ្ញុំសូមបរិភោគផ្លែពុទ្រាចម្អិនចុះ!
នាងអមរ៉ា កាន់ថ្នក់ក្រមាដែលមានផ្លែពុទ្រាទើបបេះហើយទាំងអំបាលម៉ាននោះ លើកគ្រលាស់ជះទៅពេញដី ....ឲ្យដល់
ព្រះមហោសថ....។

សង្កេតៈ (តើអ្នកចង់បរិភោគផ្លែពុទ្រាក្ដៅឬត្រជាក់?) (ខ្ញុំសូមបរិភោគផ្លែពុទ្រាចម្អិនចុះ!) ...ទាំងនេះគឺជាសំណួរនិង
ចម្លើយឃ្លាតពីអត្ថន័យធម្មតា ។ បើយើងអនុវត្តតាមស័ព្ទត្រង់ៗនោះ នោះផ្លែពុទ្រានឹងត្រូវបានគេយកទៅស្ងោរ ឬលីង
ដុត កម្ដៅជាមុនសិន មុនពេលបរិភោគ ....ជាអ្វីដែលមានលក្ខណៈខុសពីរបៀបនិងទម្លាប់មនុស្ស....។

វិភាគ ពិចារណ៍ដោយប្រើប្រាស់តក្កវិជ្ជា យល់ពីសំណួរ យល់ពីបំណង ហើយផ្ដល់នូវចម្លើយ អនុវត្តវិធានសាស្ត្រដោយ
ឈ្លាសវៃ គឺជាអ្វីដែលជនផងរមែងប្រគល់ ផ្ដល់នូវតម្លៃកិត្តិយសឲ្យ ដោយសាទរនិងគារវៈ ។ ដោយហេតុដូច្នោះហើយ
បានជាយើងដែលជាកូនខ្មែរ បានឮ បានស្ដាប់នូវពាក្យពេចន៍ដំបូន្មាននានា ដែលស្ទើរតែបង្កប់ដោយប្រស្នា! មាន
ជំនឿថា មានតែមនុស្សមានប្រាជ្ញាទេទើបស្រាយប្រស្នាបាន! នេះហើយដែលសង្គមបានឃើញនិងសម្រាំងបំបែកវីរៈជន
បញ្ញវន្ត វរជន ជាដើមចេញពីជនធម្មតា... ។ ពាក្យចាស់បានស្ដីថា ១) ស្គាល់គ្នាក្នុងគ្រាក្រ.. ២) សុភមិត្តគឺឃើញក្នុង
ពេលមានអាសន្ន..៣) សង្គ្រាមបង្ហាញវីរៈជន... ៤) ពន្លឺប្រទីប ភ្លឺតែក្នុងពេលណាមានភាពងងឹត! ។ល។ និង ។ល។...

“ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ”
សូមពិចារណាបន្តិចទៀត... “ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ”... វត្ថុបំណងនៃពំនោលនេះ គឺពុំមែនឲ្យយើង(បុរស)
សម្លឹងទៅរកប្រពន្ធគេ ប្រាថ្នាប្រពន្ធគេ អន្ទងប្រពន្ធគេ ដើម្បីបំពេញក្ដីស្រឡាញ់របស់ខ្លួនឡើយ! ... ពិតមែនហើយថា
ស្ត្រីដែលជាប្រពន្ធគេ ចួនកាលមានសម្រស់ សម្ផស្សប្រណីតគួរជាទីប្រតិព័ទ្ធសម្រាប់បុរសដទៃមែន... ប៉ុន្តែចួនកាលគឺ
មានតែកែវភ្នែកនៃបុរសជាប្ដីរបស់នាងទេ ដែលរមែងតែស្អាត ស្រស់ជានិច្ចសម្រាប់គាត់... ដូចជា(សូមស្មាទោស)...
នារីពិការ ខ្វះដៃខ្វះជើង ..ពិការចរិត.... អភ័ព្វរូបរាង្គកាយពីកំណើតផ្សេងៗ... ក៏ជាទីស្រឡាញ់នៃស្វាម៉ីរបស់នាងដែរ!
...ន័យនេះហើយដែលពំនោលនេះដៅសង្កត់ ថាមានតែ “ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ”តែប៉ុណ្ណោះ!
សូមអរគុណ!
ប៊ី ប៊យ 08/08/2011

ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ

“ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ”
នេះជាពំនោលមួយដែលយើងធ្លាប់បានឮនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ ។ សំណួរ “តើពំនោលហ្នឹងចង់ឲ្យអត្ថន័យដូចម្ដេច?”
“មានប្រយោជន៍អ្វីដល់សង្គម?” ។ល។

ប្រទេសខ្មែរគឺជាប្រទេសអ្នកកាន់ពុទ្ធសាសនា ការលួចកូនប្រពន្ធគេគឺជាកម្មហុចផលជាទុក្ខ ដែលពុទ្ធអង្គបានហាម
ប្រាម ព្រមានជនផងទាំងពួងឲ្យជៀសវាង ...ចុះហេតុដូចម្ដេចបានជាមានពំនោលដូចនេះកើតមានឡើងនៅក្នុង
សង្គមរបស់ខ្មែរ ដែលហាក់ដូចជាផ្ដល់ពាក្យព្រលយ (មតិឬយោបល់មិនចំ) ឲ្យប្រុសខ្មែរសម្លឹងទៅមើលស្ត្រីដែល
ជាប្រពន្ធរបស់គេទៅវិញ? តើនេះមិនគឺជាការលើកទឹកចិត្តឲ្យប្រុសៗខ្មែរ ព្យាយាមអន្ទងប្រលោមស្រ្តីដែលជាប្រពន្ធ
របស់គេរួចទៅហើយនោះទេឬអី? បើអ្នកជាមនុស្សប្រុស លង់ក្នុងគតិនេះដូច្នោះមែន តើអ្នកមើលឃើញគ្រោះថ្នាក់
រង់ចាំអ្នកដែរឬទេ?

ឧទាហរណ៍ពីពំនោលខ្លះផ្សេងទៀតដូចជា “ចង់ចេះឲ្យសម្លាប់អាចារ្យ ចង់បានផ្លែផ្កាឲ្យយកភ្លើងដុតគល់” ជាដើម
..តើពំនោលនេះអាចញ៉ាំងឲ្យសង្គមលូតលាស់ ចម្រើន បានដោយប្រការណាខ្លះ? ចូររំឭកឡើងអំពីរឿង “អង្គុលិមាល”
ដែលបានប្រព្រិត្តដោយត្រង់ៗតាមដំបូន្មានគ្រូ(ល្បិចឲ្យទៅស្លាប់)នោះ ...(សម្លាប់មនុស្សម្នាក់ យកម្រាមដៃមួយ ឲ្យ
បានគ្រប់មួយពាន់ ..នោះអង្គុលិមាលនឹងមានជីវិតជាអមតៈ...) ។ សម្លាប់មនុស្សយកម្រាមដៃ គឺជាអ្វីដែលគាត់បាន
ធ្វើ យោលតាមពាក្យនិងអត្ថន័យត្រង់ៗនេះ!

ដោយឥតមានតឹកតាង ស្ថិតិសម្អាង ខ្ញុំក៏ពុំហ៊ានឬក៏មានទួលេខយកមកជម្រាបជូនប្រីយ៍មិត្តដែរ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំហ៊ានអះអាង
ថា នៅក្នុងភូមិនិគម ក្រុងក្ដី ជនបទក្ដី ជុំវិញព្រឹត្តិការណ៍សង្គម យ៉ាងហោចណាស់ក៏ប្រីយ៍មិត្តបានឮ យូរៗម្ដង..អ្នក
នេះទៅយកប្រពន្ធអ្នកនេះ អ្នកនោះទៅយកប្រពន្ធអ្នកនោះ ឬក៏អត្ថន័យធ្ងន់ជាងនេះទៀតនោះ “..សាហាយស្មន់” រវាង
អ្នកនេះ អ្នកនោះ ពុំលែងឡើយ! តើអំពើនេះស្របគ្នានឹងពំនោល “ស្រីដែលស្អាត គឺស្រីប្រពន្ធគេ” ដែរឬទេ?

(ខ្ញុំនឹងវឹលត្រឡប់ មកបកស្រាយអត្ថន័យនៃពំនោលនេះជូន នៅពេលក្រោយ។ សូមអរគុណ ប៊ី ប៊យ 08/05/2011)

ឃើញគេខុសកុំអាលអរ ឃើញគេសាទរកុំអាលអួត

“ឃើញគេខុសកុំអាលអរ ឃើញគេសាទរកុំអាលអួត”
“ឮស្នូរផ្គរលាន់កុំទាន់ចាក់ទឹកចោល”

វិចារណបទៈ
“Expression/ពុំនោល”
“ឃើញគេខុសកុំអាលអរ ឃើញគេសាទរកុំអាលអួត”

ពុំនោលនេះបង្កប់នូវតម្លៃសីលធ៌មផង សង្គមធ៌មផង។ ឧទាហរណ៍ៈ ឃ្លាទីមួយ “ឃើញគេ
ខុសកុំអាលអរ” ក្នុងទីនេះមានន័យសំដៅទៅលើទឹកចិត្តដែលផុសចេញអំពីភាពច្រណែន
ឈ្នានីស ឬការផ្ចាញ់ផ្ចាលផ្សេងៗប៉ុណ្ណោះ ទើបអាចមានអំណរសាទរដូច្នេះបាន ក្នុងពេល
ឃើញអ្នកឯទៀតរងកំហុស ឬបានប្រព្រឹតខុស! ដំណើរចិត្តបែបនេះ ទោះជាចម្ពោះមុខក្ដី
មិនចម្ពោះមុខក្ដី រូបរាង្គអសីលធ៌មក៏បានចាប់កំណើតរូចមកហើយដែរ...ដ្បឹតអីវាផ្ទុយនឹង
សុភាវធ៌មផង ផ្ទុយនឹងអមនុញ្ញផលនៃអ្នកកំពុងរងកំហុសនោះផង! តើអ្នករីករាយត្រេកអរទេ
ពេលអ្នកបានប្រព្រឹត្តខុសលើអ្វីមួយ?

ឃ្លាទីពីរ “ឃើញគេសាទរកុំអាលអួត” ធម្មតាជនដែលមានចិត្តជាឧបេក្ខា រមែងមិនរំភើប
ញាប់ញ័រដោយពាក្យរិៈគន់ផង ពាក្យសរសើរផង!

“Expression/ពុំនោល” ឃ្លាទីពីរនេះ សំដៅលើការគ្រប់គ្រងចិត្ត ព្រោះបើចិត្តរបស់
អ្នកអណ្ដែតត្រសែតតាមពុំនោលល្អពីរោះផ្សេងៗរហូតដល់ទប់អារម្មណ៍ពុំនឹង ប្រឹងសម្ដែង
អត្មាប្រាប់អ្នកដទៃ បឹទមាត់មិនជឹត ដោយអំណរអំនួតខ្លាំងប៉ុណ្ណា...ភាពអាមាសនិង
ចិត្តឈឺផ្សាក៏នឹងមានទំហំប៉ុណ្ណោះ នៅពេលអ្នកប្រឈមមុខទល់នឹងការរិៈគន់ ឬភាព
ត្មះតិៈដៀលផ្សេងៗ ឬក៏អ្នកឆ្វេងយល់ជាខាងក្រោយថា ភាពអំណរសាទរទាំងឡាយដែល
អ្នកបានទទួលទាំងនោះ គឺគ្រាន់តែជាកលឧបាយ បំពុលវិចារណញ្ញាណរបស់អ្នកប៉ុណ្ណោះ!


“ឮស្នូរផ្គរលាន់កុំទាន់ចាក់ទឹកចោល”

ពុំនោលនេះមានន័យប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងពុំនោលអង់គ្លេស៍មួយឃ្លា៖
“Never count Chickens before they hatch =កុំរាប់កូនមាន់មុនពេលវាញាស់អស់”

ពុំនោលនេះចង់រំលឹកសតិមនុស្ស កុំឲ្យអនុវត្តសកម្មភាពនានា ដោយយោលទៅតាម
សេចក្ដីរំពឹង ឬអនាគតដែលពុំទាន់មកដល់ ដ្បឹតលទ្ធផលអាចនាំឲ្យអ្នកខកចិត្ត
ខូចប្រយោជន៍ដោយប្រការផ្សេងៗ ។ “បោះជើងមុខឲ្យដល់ទីដៅសិន ចាំលែងជើងក្រោយ”!

ពាលអាងកាប់ ចាស់អាងស្លាប់ ក្មេងអាងយំ

បើកើតជាច័ន្ទ

អូសទូកពុំឲ្យល្អាន ចាប់ត្រីបានកុំឲ្យល្អក់ទឹក

ខុសព្រោះកើតជាពពក

សរណៈបទ ៣-ខ(បីខ)

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ (តចប់ 06/18/2011)

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ (តចប់ 06/18/2011)
តើកាកីមានកំហុសអ្វី?


“អញជាចមក្សត្រ… ខ្សត់អ្វីខ្មោចស្រី ចំណីរាគា ស្រីអញមានជា រាប់រយសែនសល់…” បញ្ជាក់ថាស្ដេចព្រហ្មទត្ត
បានចាត់ទុក នាងកាកី ថាជាចំណីរាគៈ(ចំណីចម្អែតតណ្ហា) ម្នាក់ បន្ថែមលើស្រីឯទៀតៗ រាប់រយសែន មិនអស់
ប៉ុណ្ណោះ ។ ស្ដេចព្រហ្មទត្ត មើលមកនាងកាកី ប្រព្រឹត្តចម្ពោះនាងកាកីត្រឹមស្មើតែនឹង(ចំណី)… ពុំមែនជាមនុស្ស
ពុំមែនជាមហេសីរបស់ខ្លួនឡើយ ..។ ឋានៈរាស្ត្រ ឬស្ដេចក្ដី… កាលបើអ្នកឯណាមានអាកប្បកិរិយា កង្វះសនេហភាព
កង្វះសេចក្ដីគោរព ប្រគល់ផ្ដល់តម្លៃឲ្យអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ខ្លួន ចើងអាងឋានៈ អញខ្ពស់អញថ្លៃ …ប្រមាថបញ្ចុះ
តម្លៃមនុស្សភាព ឬភក្ដីភាព របៀបស្ដេចព្រហ្មទត្តបានប្រព្រឹត្តមកលើនាងកាកីនោះ នោះអ្នកដែលឱនយសអស់តម្លៃ
ជាមនុស្ស ជាស្វាមី គឺរូបអ្នកខ្លួនឯងទេ…ដ្បឹតថាការប្រមាថគឺជាទោសផ្នែកសីលធ៌មផង ផ្នែកលទ្ធិពុទ្ធសាសនាផង!

ស្ដេចព្រហ្មទត្ត បានសាងនូវអំពើអសោច ត្រេកត្រអាលនឹងស្រីស្នំក្រមការរយសែននាក់ គ្មានលក្ខណៈជាស្វាមី
ចម្ពោះជីវិតនាងកាកីឡើយ ។ ស្ដេចរូបនេះ បានលាបព៌ណឲ្យដំណើរជីវិតនាងកាកីដោយទឹកល័ក្ដព៌ណខ្មៅ ហើយ
ស្រែកទាំងកម្លៅថា ហេតុអ្វីបានមិនចេញជាព៌ណមាស? តើនាងកាកី មានកំហុសអ្វី?

[...សេ្ដចគ្រុឌ បានប្រែខ្លួនជាបុរសមានមុខមាត់ស្អាតបាត រាង្គសង្ហារ …] ឃ្លានេះបរិយាយច្បាស់ណាស់ថា បើស្ដេច
គ្រុឌមកជារូបរាង្គគ្រុឌ ដែលជាសត្វបក្សា មានដងខ្លួនប្រហាក់ប្រហែលនឹងមនុស្ស តែមុខមាត់មានចំពុះដូចមុខសត្វ
អក មានម្រាមដៃ ម្រាមជើងដូចសត្វស្ទាំងនោះ តើនាងកាកីផុងលង់ស្នេហ៍មួយរំពេចនោះឬ? បើមានអ្នកលង់ស្នេហ៍
នឹងស្ដេចគ្រុឌនេះ គឺប្រហែលជា”គ្រុឌញី”នៅទីណាផ្សេងប៉ុណ្ណោះ … ប្រាកដជាពុំមែននាងកាកីសោះឡើយ ។ ប៉ុន្តែ
ជាក់ស្ដែង នាងកាកីបានបង់កាយបង់ចិត្តនឹងស្ដេចគ្រុឌទៅហើយដែរ មែនទេ? មែន! តែសូមធ្វើការពិនិត្យអត្ថន័យ
[...សេ្ដចគ្រុឌ បានប្រែខ្លួនជាបុរសមានមុខមាត់ស្អាតបាត រាង្គសង្ហារ …] នេះជាមួយខ្ញុំ ថាព្រោះហេតុអ្វី ដូចតទៅ៖
ក) សេ្ដចគ្រុឌបានប្រែខ្លួនជាបុរស… ខ) មានមុខមាត់ស្អាតបាត រាង្គសង្ហារ

ក) សេ្ដចគ្រុឌបានប្រែខ្លួនជាបុរស… ពាក្យថា”ប្រែឬក្លែង” ផ្ដល់សេចក្ដីថា អ្វីដែលភ្នែកមើលឃើញក្នុងរូបភាពនេះ
គឺជាការឆ្ពិនបំភាន់ មិនឲ្យស្គាល់នូវសភាវៈពិត រូបធាតុពិតនៃអ្វី ឬអ្នកណាមួយ ។ ក្នុងទីនេះ ស្ដេចគ្រុឌមានរូបរាង្គ
ជាមាណព(មនុស្សប្រុស) ដែលជារូបក្លែងបន្លំ បឹទបាំងនូវរូបធាតុពិតរបស់ខ្លួនដែលជាសត្វឈ្មោល នៅចម្ពោះភ្នែក
មនុស្ស បង្ហាញដល់ស្ដេចព្រហ្មទត្តផង ភ្នែកនៃមនុស្សនៅក្នុងទីលេងល្បែងបាស្កានោះផង និងកែវភ្នែករបស់នាង
កាកីផង ។ ក្នុងខណៈនេះ មនោរម្មណ៍ស្ថិតនៅជាឧបេក្ខាគ្មានឥទ្ធីពលអ្វីទាញឲ្យផ្អៀង ស្អប់ឬស្រឡាញ់នៅឡើយ។

ខ) មានមុខមាត់ស្អាតបាត រាង្គសង្ហារ… ក្រៅពីជម្រុញភ្នែកមនុស្សឲ្យឃើញនិម្មតរូបរបស់ខ្លួនដោយវេទមន្តនោះ
ហើយ ស្ដេចគ្រុឌ ប្រើមន្តគាថាជម្រុញចិត្ត បំពុះស្នហាឲ្យសណ្ឋិតក្នុងមនោរម្មណ៍របស់នាងកាកី ឲ្យពុះកញ្ជ្រោល
សម្លឹងមកខ្លួន ពិតពេញស្រស់សង្ហារក្រៃណា ទប់ចិន្ដាពុំបាន រហូតដល់”ក្លែងធ្វើជាធ្លាក់ ស្បៃចេញពីអង្សា”
បង្ហាញសុដន់… ភាន់វង្វេងចិត្ត ដ្បិតឥទ្ធិពលនៃវេទមន្តរបស់ស្ដេចគ្រុឌច្រានសណ្ដំ …គ្មានអ្វីឲ្យសង្ស័យឡើយ?

សត្វគ្រុឌគឺជាសត្វក្លែង មកឆាបឆក់យកនាងកាកីទៅដោយប្រើកម្លាំងកាយផង កម្លាំងវេទមន្តផង! តើកាកីខុសអ្វី?

គន្ធ័ន ពូជយក្សរូបនេះក៏ដូចគ្នា! សេពមន្តវិជ្ជាប្រែកាយធ្វើជាមនុស្ស រស់ជាមួយស្ដេចព្រហ្មទត្ត ឃើញកាកីជារៀង
រាល់ថ្ងៃ ប៉ងប៉ុនស្រមៃ រង់ចាំតែឱកាស ហាក់ពុំខុសពីសត្វពានរ រង់ចាំម្ចាស់ចម្ការដើរចេញ នឹងចូលមកលួចស៊ីផល
ដំណាំ ប៉ុណ្ណោះ!

បើគន្ធ័នមានរូបកាយជាយក្ស តើនាងកាកីព្រមបេតីឬទេ? បើទោះណាជានាងកំពុងស្ថិតក្រោមភាពអស់សង្ឃឹម
ជាប់មន្ទីរឃុំឃាំងរបស់ស្ដេចគ្រុឌដូច្នោះក្ដី បានឮពាក្យបោកប្រាស់ ផ្អែមល្ហែម ថាមកជួយសង្គ្រោះនាងចេញពី
ស្ថានគ្រុឌក្ដី…សូមប្រីយ៍មិត្តធ្វើការពិចារណាមើលចុះ យក្សជាយក្ស មនុស្សជាមនុស្ស… តើសេចក្ដីស្នេហាឯណា
អាចកើតឡើងបានរវាងយក្សគន្ធ័ននិងនាងកាកីជាមនុស្សនោះ? ប្រីយ៍មិត្តមិនដឹង… តែបើខ្ញុំវិញធ្លាប់ឃើញយក្ស
នៅវត្ត ជាពិសេសយក្សវត្តកំផែង យក្សវត្តប្រភិត ខេត្តបាត់ដំបង… មុខ..អេហ៍… រកចាប់ចិត្តស្នេហាអ្វីមិនឃើញ
ទេ!!!

នាងកាកី ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលវេទមន្តរបស់ស្ដេចគ្រុឌផង របស់គន្ធ័នផង ។ ទាំងកាយទាំងចិត្តរបស់នាង ត្រូវបាន
បង្វែរពង្វក់ដោយបំណងកាមគុណរបស់សត្វគ្រុឌនិងយក្ស ដែលនាងគ្មានសមត្ថភាពការពារ ទោះជាចេតនាក្ដី
គ្មានចេតនាក្ដី!

ស្ដេចព្រហ្មទត្ត ស្ដេចគ្រុឌ និងគន្ធ័ន សុទ្ធសឹងតែមានគតិជាតិរច្ឆាន ប្រព្រឹត្តនូវអំពើតិរច្ឆាន និងចាត់ទុកនាងកាកី
ជាចំណីកាមគុណសម្រាប់តណ្ហារបស់ខ្លួន រៀងៗខ្លួន! កាកីជាសត្ត្រីរងគ្រោះពីមួយទៅមួយដោយអសីលធ៌មនិង
អមនុស្សធ៌មពីស្ដេចព្រហ្មទត្តផង ដោយពឹសពុលវេទមន្តស្មោកគ្រោកនៃពួកអមនុស្ស សត្វគ្រុឌនិងយក្សនោះផង!
តើនាងកាកី មានកំហុសអ្វី?

ទីបញ្ចប់នៃកិច្ចវិភាគរបស់ខ្ញុំនេះ ខ្ញុំសូមអរគុណប្រីយ៍មិត្តទាំងឡាយដែលបានអានអត្ថបទរបស់ខ្ញុំ ជាពិសេសប្អូន
ស្រីកុលាប និងប្រីយមិត្តឯទៀត ទោះជាបានផ្ដល់នូវមតិឬយោបល់ឆ្លើយតបក្ដី ពុំបានក្ដី..។ យោងតាមសំណេរ
របស់ខ្ញុំមកដល់ទីនេះ ប្រីយ៍មិត្តអាចធ្វើការវិនិច្ឆ៍យបានហើយថា “តើនាងកាកីមានកំហុសអ្វី” នោះ!

សូមអរគុណ!
ប៊ី ប៊យ
06/18/2011

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ (បន្ត 06/17/2011)

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ (បន្ត 06/17/2011)
ស្ដេចគ្រុឌបានចូលទៅដល់ក្នុងបន្ទប់របស់នាងកាកី(ក្នុងវាំងស្ដេច) ហើយចាប់យកនាងហោះយកទៅ... អត្ថន័យនេះ
ប្រាប់យើងថា៖ ១) នាងកាកីនៅតែម្នាក់ឯងក្នុងបន្ទប់ ២) ស្ដេចគ្រុឌចូលទៅបានដោយវេទមន្ត ៣) តើស្ដេច
ព្រហ្មទត្តនៅឯណា ក្នុងពេលហ្នឹង? ៤) នាងកាកី ឥតចេះហោះហើរ គ្មានអ្វីការពារ ទាំងវេទមន្ត ទាំងកាយពល
៥) នាងឥតបានព្រមព្រៀង ទាំងកាយទាំងចិត្ត វេចបង្វិចទៅតាមស្ដេចគ្រុឌឡើយ! ...តើយើងអាចនិយាយបានថា
នាងកាកី ត្រូវស្ដេចគ្រុឌបំពានបង្ខំដោយអំណាចវេទមន្តផ្សេងៗ ផ្ទុយនឹងឆន្ទៈរបស់នាងបានឬទេ?

នៅក្នុងវិមានរបស់ស្ដេចគ្រុឌ តាមផ្ទៃរឿងឲ្យដឹងថា ជាស្ថានដែលឥតមានមនុស្សទេព្ដា យក្សគន្ធ័នណាអាចទៅដល់
ដ្បឹតមានមហាសមុទ្រ យាមការពារដោយហ្វូងនាគកាចសាហាវផង... មានភ្នំធំៗ ជ្រោះជ្រៅ យាមរវាំងដោយពពួក
គ្រុឌជាបរិវាផង ...និងជាទីដែលស្ដេចគ្រុឌខ្លួនឯងព័ទ្ធខាំងបាំងដោយសីមាវេទមន្តអាថាន់ដ៏មហារឹងមាំផង.. ។ តើ
នាងកាកី អាចរត់ភៀសខ្លួនចេញពីស្ថានគ្រុឌបានឬទេ?

មនុស្ស សត្វ ស្ថិតក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង ស្រេកឃ្លានសិទ្ធិសេរីភាពដោយប្រការយ៉ាងណា នាងកាកីក៏ពុំប្លែកអ្វីពីឆន្ទៈនេះ
ដោយប្រការយ៉ាងនោះដែរ ។ តាំងពីត្រូវបានស្ដេចគ្រុឌចាប់យកមក នាងរស់នៅដោយឯកឯងក្នុងវិមានគ្រុឌ គ្មានទី
ក្រសាលសប្បាយដូចគេឯទៀតៗឡើយ ដ្បឹតអីជារឿយៗ ស្ដេចគ្រុឌទុកនាងចោលរាប់ថ្ងៃ រាប់អាទិត្យ ទៅសប្បាយ
កំសាន្តតាមអ្វីដែលខ្លួនប្រាថ្នា ។ កាកីហាក់ពុំខុសពីសារិកាជាប់ទ្រុង គេត្រូវការតែពេលណា គេឲ្យស្រែកច្រៀងដើម្បី
កំដរអារម្មណ៍អផ្សុកអផ្សាន្តរបស់គេប៉ុណ្ណោះ ... ។ តើគេមានគិតផងទេថា សារិកាក៏ប្រាថ្នាសេរីភាព ក៏ប្រាថ្នាភាព
ប្រាសចាកនូវមនោរម្មណ៍អាប់អួរដែរនោះ ឬទេ? តើនរណាបំពេញអារម្មណ៍អផ្សុកអផ្សាន្តរបស់នាង?

នៅឯវាំងស្ដេចព្រហ្មទត្តឯណេះវិញ គន្ធ័ន(សេនាស្ដេចព្រហ្មទត្ត) យល់ដឹងច្បាស់ណាស់ថា ខ្លួនពុំអាចហោះហើរ
ទៅកាន់ស្ថានគ្រុឌបានទេ ហេតុអ្វីក៏ធានាខ្លួនជាមួយនឹងស្ដេចព្រហ្មទត្តថា ខ្លួននឹងទៅតាមយកនាងកាកីមកឲ្យស្ដេច
វិញឲ្យបាន? ក្រៅពីស្ដេចគ្រុឌ ឥតមាននរណាអាចយកនាងមកវិញបានឡើយ! តើហេតុអ្វីបានជាគន្ធ័នសុំខ្លួនទៅ?

សូមរង់ចាំអាន នៅទំព័រក្រោយ..
សូមអរគុណ
ប៊ី ប៊យ 06/17/2011

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ (បន្ត 06/17/2011 ពេលល្ងាច)
គន្ធ័នជាពូជអម្បូរយក្ស ចេះសីលមន្តក្លែងកាយទៅជាអ្វីៗបានច្រើនយ៉ាង ។ យើងក៏បានដឹងហើយពីសម្រស់របស់
នាងកាកី ... តើយើងអាចស្ដីបានថា គន្ធ័នក៏បានលួចចាប់ចិត្តប្រតិព័ទ្ធមកលើរូបនាងជាយូរមកហើយដែរ បានឬទេ?

ឃើញឱកាសដែលកម្រមាន និងជាឱកាសសម្រាប់បំពេញបំណងរបស់ខ្លួនចូលមកដល់ដូច្នេះហើយ ទើបយក្ស
គន្ធ័នសុំខ្លួនទៅតាមយកនាងកាកីឯស្ថានគ្រុឌ ... ។ នេះជាល្បិចរបស់គន្ធ័ន បំភាន់ភាពល្ងង់ក្លៅនៃស្ដេចព្រហ្មទត្ត
ប៉ុណ្ណោះ ដ្បឹតថា គន្ធ័នគ្មានសមត្ថភាពអាចនាំនាងកាកីត្រឡប់មកវិញបានឡើយ..។ បេសកកម្មរបស់គន្ធ័នគឺបំពេញ
បំណងកាមគុណរបស់ខ្លួនតែម៉្យាងគត់!

នៅឯស្ថានគ្រុឌ ក្នុងបន្ទប់កាកីឯណោះវិញ ក្រោយពីបានក្លែងខ្លួនជាសត្វស្រមើល តោងតាមមកជាមួយស្ដេចគ្រុឌ
ហើយ ហើយពេលដែលស្ដេចគ្រុឌមិននៅនោះ គន្ធ័នបានរួមរ័ក្ខនិងនាងកាកីអស់រយៈប្រាំពីរថ្ងៃ .. រួចហើយក៏តោង
ស្ដេចគ្រុឌត្រឡប់មកនគរស្ដេចព្រហ្មទត្តវិញ ក្នុងភាពជាសត្វស្រមើលដដែល ឥតមាននាងកាកីមកជាមួយឡើយ!

ប្រីយ៍មិត្តអ្នកអានជាទីមេត្រី មកដល់ត្រង់ចំណុចនេះ យោលតាមផ្ទៃរឿង បើយើងសួរថាតើ នាងកាកីបានភប់
ប្រសព្វជាមួយនឹងមនុស្ស(ស្ដេច ព្រហ្មទត្ត) សត្វ(ស្ដេចគ្រុឌ) និងយក្ស(គន្ធ័ន)មែនឬទេនោះ... នោះចម្លើយ
គឺ សាច់រឿងបានឆ្លើយថា ពិតជាអញ្ចឹងមែនហើយ...ទោះដោយចេតនាក្ដី មិនមានចេតនាក្ដី ។ បន្តទៅទៀតនេះ
ខ្ញុំសូមលើកយកការប្រៀបធៀបខ្លះៗ ជូនដូចតទៅ...

មាមតិប្រឹក្សាខ្លះៗពីអតីតកាលបានលើកឡើងថា ព្រះនាងសេតាដែលជាមហសីរបស់ព្រះរាម ក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍
ក៏ត្រូវបានស្ដេចយក្សចាប់យកទៅដែរ អស់រយៈច្រើនឆ្នាំ ហេតុអីក៏នាងមិនដូច នាងកាកីដែលត្រូវបានស្ដេចគ្រុឌ
ចាប់យកទៅនោះ? តើនេះមិនគឺជាឫកពាពិតប្រាកដ របស់នាងកាកី ចើងចើករកប្រុសឈ្មោលទេឬ មានជា
អាទិ៍..មួយហើយមួយទៀត ឲ្យតែមានឱកាស? សេចក្ដីស្រាយពន្យល់ៈ ស្ថានភាពនៃព្រះនាងសេតា និងនាងកាកី
មានភាពខុសប្លែកគ្នាត្រង់ ...ព្រះនាងសេតាមានព្រះឥន្ទជួយរងរក្សាដោយឥន្ទបារមី ដែលញ៉ាំងឲ្យក្រុងរាពណ៍ឆេះ
ក្ដៅពេលចូលជិតប៉ុនប៉ងលើរូបកាយព្រះនាង ... ពោលគឺយក្សចូលជិតព្រះនាងពុំបានឡើយ ។ ចំណែកឯនាង
កាកីវិញ ប្រៀបដូចជាផ្កាចោលគន្ធាក្នុងសួន ឥតមានអ្វីកាពារកំណត់ ត្រូវកន្លង់ ឃ្មុំក្រងក្រេប ហើយហើរទៅ រង់
ចាំតែថ្ងៃរុះរោយប៉ុណ្ណោះ!

តើកាកីមានកំហុសអ្វី?

[អញជាចមក្សត្រ ឥសូររាស្ត្ររដ្ឋ គ្រប់គ្រងនគរា
ខ្សត់អ្វីខ្មោចស្រី ចំណីរាគា ស្រីអញមានជា រាប់រយសែនសល់..] (សម្ដីរបស់ស្ដេច ព្រហ្មទត្ត តាមរយៈអ្នក
និពន្ធ -- ស្ដេច អង្គ ឌួង)

សូមរង់ចាំអានពីកិច្ចវិភាគបញ្ចប់ (តើនាង កាកី មានកំហុសអ្វី)
នៅទំព័រក្រោយ ... សូមអរគុណ
ប៊ី ប៊យ

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ

“កាកី” គឺជារឿងនិទានមួយ សរសេរឡើងដោយស្ដេច អង្គ ឌួង ស្ដីពីស្រី្តម្នាក់មានកំណើតពីផ្កា (កណិការ) ក្នុងសម័យមុនពុទ្ធកាលម៉្លេះ ។ ផ្ទៃរឿងនៃ កាកី នេះ គ្មានឫសគល់ចេញពីដំណើររបស់ព្រះពោធិសត្វ ដូចស្ដេច
អង្គ ឌួង បានសរសេរឡើយ ដែលថា “ស្ដេចគ្រុឌ ជាព្រះពោធិសត្វ”នោះ! សូមសង្កត់អត្ថន័យមួយឃ្លានេះជូន
ប្រីយ៍មិត្តឲ្យបានជ្រាបជាសច្ចជាតិ ។

ព្រះពោធិសត្វ គឺជាតួអង្គព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ដែលបានយោនយកកំណើតជាច្រើនជាតិ អស់ច្រើនអសង្ខ័យ
និងរយសែនកប្ប មុនពេលបានត្រាស់ជា “ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ”នេះ ។ អ្វីដែលតួអង្គព្រះពោធិសត្វប្លែកពីអស់សត្វ
ទាំងពួងនោះគឺ គ្រប់ៗជាតិ ទោះជាព្រះអង្គមានកំណើតជាមនុស្ស ឬសត្វ ឬទេព្ដា...ព្រះអង្គមានគោលបំណង
តែមួយគត់ គឺធ្វើបុណ្យ កុសល ឲ្យទាន ភាវនា ហើយប្រាថ្នាគ្រប់ៗជាតិដើម្បីបានត្រាស់ជា“ព្រះពុទ្ធ” មួយអង្គ ដើម្បី
ស្រោចស្រង់សង្គ្រោះសត្វលោក ទេព្ដា ឥន្ទព្រហ្ម ពីវាលវដ្ដសង្សារ កើត ចាស់ ឈឺ ស្លាប់មិនឈប់ឈរនេះ ឲ្យបាន
ដល់ត្រើយគឺ ព្រះនិព្វាន នោះឯង ។ ព្រះពោធិសត្វ ទោះជាទ្រង់កើតជាសត្វ មនុស្ស នាគ គ្រុឌក្ដី ...សីលប្រាំ សីល
ប្រាំបី ឬសីលដប់ ព្រះអង្គប្រកាន់ខ្ជាប់ជានិច្ច ឥតដែលភ្លេចមួយជាតិណាឡើយ ។ ដូច្នេះ រឿង(កាកី) ដែលបាន
ស្ដីថា ស្ដេចគ្រុឌ (ព្រះពោធិសត្វ) បានមកលបលួចយកនាងកាកី ដែលជាស្រ្តីមានស្វាមី គឺព្រះបាទព្រហ្មទត្ត ទៅ
ស្ថានរបស់ខ្លួននោះ គឺជាអំពើផ្ទុយពីលក្ខណៈនៃព្រះពោធិសត្វផង ជាភាពកម្លៅផ្នែកពុទ្ធសាសនា របស់ស្ដេច
អង្គ ឌួងផង និងជាការជាន់ឈ្លីលទ្ធិពុទ្ធសាសនាផង!

សូមបញ្ជាក់ជូនផងដែរៈ ព្រះពោធិសត្វ គ្រប់ៗជាតិ គឺព្រះអង្គកើតតែក្នុងគ្រួឪពុកមួយ ម្ដាយមួយ... មានភរិយាមួយ
ប៉ុណ្ណោះ ។ ព្រះនាងសិរិមហាមាយាទេវី ក្នុងជាតិចុងក្រោយរបស់ព្រះអង្គនោះ គឺជាម្ដាយរបស់ព្រះអង្គគ្រប់ជាតិ...
ទោះជាសត្វតិរិច្ឆាន ឬមនុស្សក្ដី ពីដើមរៀងមក ។ ព្រះបីតាក៏ដូចគ្នានិងព្រះនាងពិម្ពារពិសីទេវីដែរ... ព្រោះបានប្រាថ្នា
ដោយបុណ្យកុសល ជាព្រះមាតា បីតា និងជាមហេសីនៃព្រះពោធិសត្វគ្រប់ៗជាតិដូចៗគ្នា!

សូមតទៅ តំណក់ទឹកប៉ាកាក្រោយ..
សូមអរគុណ
ប៊ី ប៊យ -- 06/15/2011

“កាកី” អក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ (បន្ត 06/16/2011)

រឿងនិទាននេះ តាមរយៈអ្នកនិពន្ធ បាននាំអារម្មណ៍អ្នកអានឲ្យផ្ដោតទៅលើអ្វីដែល នាងកាកី បានប្រព្រឹត្តក្នុងនាមជា
ស្តី្រ ជាមហេសីស្ដេច ។ គេពុំបានបរិយាយផងទេ ពីអ្វីដែលស្ដេចបានប្រព្រឹត្តមកលើរូបនាង ។ ដូច្នេះ ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំង
ពីសីលធ៌មសង្គមដែលអ្នកនិពន្ធបានបំភ្លឺតែមួយជំហៀងនេះ ខ្ញុំសូមធ្វើកិច្ចវិភាគ ពិចារណា ពីហេតុនិងផលខ្លះៗក្នុង
រឿង”កាកី”នេះដូចតទៅ៖

ផ្ទៃរឿងបានចង្អុលថា នាងកាកី គ្មានឪពុកម្ដាយទេ ព្រោះនាងមានកំណើតចេញពីផ្កាម៉្យាងឈ្មោះ “កាណិការ” ដែល
មានទ្រង់ទ្រាយ និងគន្ធាក្រអូបឈ្ងុយឈ្ងប់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងផ្កាម្លិះនាបច្ចុប្បន្ននេះដែរ ។ រីឯសម្ផស្សសោះ
សោតក៏ស្រស់ត្រកាលវិស័យកិន្នរី ឬស្រីសួគ៌ ។ បើនាងកើតពីផ្កា កាណិការ នោះឈ្មោះរបស់នាងនៅពេលនោះគឺ
ពុំមែន(កាកី)ទេ ប្រាកដជា “កាណិការ” នេះដោយពិត! ហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំលើកចំណុចនេះឡើង? ព្រោះ “កាកី”
មានន័យថា “ក្អែកញី” ... ។ ដូច្នេះឈ្មោះកាកីប្រាកដជាឈ្មោះត្រូវបានគេដាក់ងារឲ្យក្រោយពេលអ្វីៗដែលរលក
វាសនារបស់(កាណិការ) ត្រូវបានរុញច្រានដោយឥទ្ធិពលផ្សេងៗ...ដែលពុំមែនជាចេតនាចាប់ផ្ដើមផ្ទាល់ដោយ
រូបនាង នោះពុំខាន! ...តើស្ដេចឯណាដាក់ឈ្មោះមហេសីរបស់ខ្លួន កាកី ឬក្អែកញីនោះ?


[...សេ្ដចគ្រុឌ បានប្រែខ្លួនជាបុរសមានមុខមាត់ស្អាតបាត រាងសង្ហារតែងចូលមកលេងល្បែងបាសា្កជាមួយសេ្ដចព្រហ្មទត្ត…]

[..នាងកាកីជាអគ្គមហេសីចូលមករកស្ដេចព្រហ្មទត្តដល់ចុងរាជរោងបាស្កា គ្រាន់តែបានឃើញកំលោះគ្រុឌនោះភ្លាមកើតចិត្តបេតី..]

“...នាងក្លែងធ្វើធ្លាក់ កន្សែងសុភៈ អំពីអង្សា គ្រុឌឃើញសុដន ណែនក្ដន់ឱរ៉ា ព្រួយចិត្តចិន្ដា
ស្រៀវស្រើបប្រតិពទ័្ធ”

ការពិព៌ណនាអំពីឫកពារបស់នាងកាកីត្រង់ទីនេះ វាហួសពីចរិយារបស់មនុស្សពេក កុំថាឡើយដល់នាងដែលជា
មហេសីស្ដេច! ឧទាហរណ៍ថា នៅពេលស្ដេចព្រហ្មទត្តនិងស្ដេចគ្រុឌកំពុងលេងល្បែងបាស្កា(លេងអុក)ហ្នឹង
គ្មានអាមាត្យ ភិលៀងណាមួយនៅទីនោះទៅចុះ តើការសម្លឹងដៀងភ្នែក ជ្រុះស្បៃពីអង្សា(ស្មា) បង្ហែបង្ហាញសុដន់
ដោយកាយវិការរបស់នាងកាកីដាក់ស្ដេចគ្រុឌក្នុងពេលនោះ ...ស្ដេចព្រហ្មទត្តមិនឃើញ គ្មានការសង្ស័យណាមួយ
ទេឬអី? ...តែឧបមាថានាងសម្ដែងអកប្បកិរិយាអញ្ចឹង ដាក់ស្ដេចគ្រុឌទៅចុះក្នុងពេលហ្នឹង... យើងក៏ត្រូវធ្វើការកត់
សម្គាល់ផងដែរថា ស្ដេចគ្រុឌមានសីល្ប៍វិជ្ជាខ្ពស់ពន់ពេក ហោះឆ្លងកាត់មេឃពីស្ថាននាយ ក្លែងរូបកាយអត្មាជា
មាណពស្រស់សង្ហារ ឥតនរណាដឹង...។ បើដូច្នោះមែន... យើងក៏ត្រូវពិចារណាផងដែរថា កាកីក៏ត្រូវធ្លាក់ទៅក្នុង
អន្ទាក់មន្តរបស់ស្ដេចគ្រុឌនាពេលនោះ បដិសេធពុំបាន! តើនេះជាចេតនារបស់កាកីឬ?

សូមរង់ចាំអានបន្ត...
សូមអរគុណ
ប៊ី ប៊យ 06/16/2011

ពិសិដ្ឋពិល្លីកា

ឱកាសនិយម

បវេសនកាល​ --- វិស្សមកាល

ហេតុអ្វី?

សន្ទូងមុខប្រាំ

សន្ទូងមុខប្រាំ


វស្សាមេឃធ្ងន់ ភិរុណធ្លាក់ ឆ្នាំចិតប្រាំ រដូវកសិកម្ម ឆ្នាំទីមួយ ជាកសិករ
អាសាធខែស្ទូង ទ្រូងភ័យភិត អស់អ្វីអរ ភ័យពិតដ្បិតក្រ ក្រចំណេះ ឥតចេះស្ទូង

អង្គការដាក់ទឹស ឥតហ៊ានល្មើស ចុះក្នុងស្រែ សំណាបមានដែរ មួយកណ្ដាប់ ឱបជាប់ទ្រូង
ប្រឹងមើលចាស់ៗ គាត់រហ័ស ខ្ចាយទឹកប្រូង សំណាបក្បែរទ្រូង នៅដដែល ដោតត្រង់ណា?

ឱ!ជីវិតខ្ញុំ ខឹតចូលជិត ក្ស័យហើយតើ! លើភ្លឺវាដើរ កាំភ្លើងស្ពាយ ជាប់នៅស្មា
ភ្នែកវាភ្នែកម្នាស់ ទាស់ប្រល័យ ឥតមេត្តា ជនអ្នកមេសា ត្រូវអង្គការ កិនកំទេច!

“ពូ! ហុចមកណេះ ហុចកណ្ដាប់ ពូនៅទ្រូង ខ្ញុំជួយពូស្ទូង ឲ្យឆាប់អស់ ហើយកុំភ្លេច
ស្ទុះរត់ទៅភ្លាម ជញ្ជូនថែម ថែមជានិច្ច ភ្លាមទៅរំពេច យកកណ្ដាប់ រៀបក្រោយខ្ញុំ”!

វស្សាជាំដី ក្នុងទឹកភក់ ដូច្នោះក្ដី សម្លេងស្ត្រី ស្ដីមកខ្ញុំ ស្រួយរងំ
ខ្ញុំភ័យលាយអរ ហាក់ធីតា សង្គ្រោះខ្ញុំ ផុតពីពួកយម-រាជក្អែកខ្មៅ ដៅប្រហារ!

ជញ្ជូនសំណាប ដាបដកផុង ទោះឡើងចុះ សូមសន្ទូងដុះ លាស់គុម្ពថ្មី ខ្ចីស្រស់ថ្លា
ហត់ចុះនឿយចុះ កម្លាំងកាយ ផុតមរណា ដូចខ្សែសង្ខារ អត្មាខ្ញុំ រស់ជាថ្មី!

រដូវស្ទូងដក បន្តទៅ ច្រើនសប្ដាហ៍ ស្រែល្អក់ប្រែថ្លា គុម្ពសន្ទូង ព៌ណខៀវខ្ចី
រនោចហួសទៅ ខ្នើតនាំច័ន្ទ ពេញបូណ៌មី ចាំងចែងរស្មី លើផ្ទៃស្រែ អនុស្សា...

ប៊ី ប៊យ
05/10/2011 (បន្តទៅទំព័រក្រោយ...)

សន្ទូងមុខប្រាំ (តចប់)

សន្ទូងមុខប្រាំ (តចប់)

ម្សិលរស់មួយថ្ងៃ តែព្រួយក្ស័យ លុះថ្ងៃស្អែក សង្គមពួកក្អែក ភ្នែកសម្លឹង គ្រប់ចលនា
អង្កេតតាមដាន ស្ថានប្រវត្តិ វង្សគ្រួសារ វណ្ណៈសក្ដា ចម្ការស្រែ រាល់នាទី!

ចូលស្ទឹងតាមបថ ខំប្រឹងអត់ មាត់គស្លាក់ អន្លង់គ្រោះថ្នាក់ អន្ទោលតាម ច្បាមយាយី
នឹកដល់គ្រាស្ទូង រស់មួយគ្រា មិត្តនារី គុណថ្លៃគ្មានពីរ រួចជីវី ភ្លេចពុំបាន

ស្ទូងខ្ញុំចេះស្ទាត់ ស្រីបង្ហាត់ លុះចេះចាំ ផ្ដើមចាក់ជួរប្រាំ ឈានជើងថយ បង្វែរប្រាណ
ឆ្វេងច្បិចបម្រុង រង់ឲ្យស្ដាំ ដាំលំអាន បែបមុំជើងក្រាន ចាស់ៗបាន ស្ទូងរៀងៗ

មួយផ្សងគុណម៉ែ ពីរគុណពុក លោកទាំងទ្វេ បញ្ចៀសបញ្ចេរ ពាលទុយ៌ស ឲ្យជ្រួសឃ្វាង
គុណរតនៈត្រៃ ទាំងបីអង្គ ទ្រង់ពង្វាង ចៀសផុតខ្នោះឃ្នាង ស្វាងអវិចី ផុតមរណា

មួយ-បើកនេត្រា កុំឃើញអ្វី ងងឹតអង្គ ពីរ-ស្ដាប់តែថ្លង់ បី-ហាស្ដី គ្មានវាចា
បួន-ខ្លៅគ្មានថ្នាក់ កុំចេះអ្វី ងោះអន្ធកា ប្រាំ-ពង្សសាវតា ឥតដូនតា រស់ទាសករ

សន្សឹមគ្រឿនៗ មិគសិរបុស្ស មាឃផល្គុន អង្គព្រះភិរុណ លែងបង្អោរ អាទិត្យចរ
បំភ្លឺវេហាស៍ ធ្លាប់អួរអាប់ ចាប់បវរ ក្នុងស្រែស្រូវក៏ ចរមកដល់ ផលច្រូតកាត់

សន្ទូងមុខប្រាំ ផ្ដាំជូនពរ មិត្តនារី បានជួបត្រឹមពីរ បីអាទិត្យ ក៏ឃ្លាតបាត់
អាយុ វណ្ណៈ សូមសុខក្សាន្ត ផុតឈឺថ្កាត់ សម្បុរសម្បត្តិ ស្អាតពណ្ណរាយ គ្រប់ទីស្ថាន

សុខៈពលៈ បដិភាណៈ គ្រប់អង្គប្រាំ ប្រាជ្ញាមុតមាំ ស្ដម្ភវិសេស ទាំងចិត្តប្រាណ
សូមអស់ឥន្ទព្រហ្ម បញ្ជូនពរ ជូនកុំខាន ត្រដែតថ្កើងថ្កាន បានមង្គល វិបុលសុខ អ៊ើយ!

ប៊ី ប៊យ
05/14/2011

ក្ដាមស្រែភ្លេចខ្លួន

Courtesy of Kohsantepheap Online
ក្ដាមស្រែភ្លេចខ្លួន
គ្រឿងផ្សំ
កូនក្ដាមស្រែតូចៗ ម្សៅឆា ពងទា សាឡាដ ត្រសក់ ទឹកត្រី ទឹកខ្មេះ ស្ករស ខ្ទឹមក្រហម ។

វិធីធ្វើ
បកស្នូកកូនក្ដាមនិងពោះ លាងទឹកឲ្យស្អាត ជ្រលក់ទៅក្នុងចានម្សៅដែលបានលាយជាមួយនឹងពងទា
ហើយនោះ រួចសឹមយកទៅបំពងក្នុងខ្ទះខ្លាញ់ដែលកំពុងក្ដៅ ឲ្យក្រហម រួចហើយស្រង់យកទុកក្នុងចាន
មួយសិន ។

ទឹក Sauce: បុកខ្ទឹមស លាយជាមួយនឹងស្ករសឲ្យល្អិត ចាក់ទឹកត្រី ទឹកខ្មេះចូល ភ្លក់មើលឲ្យល្មម
រួចហើយហាន់ខ្ទឹមក្រហមជាបន្ទះស្ដើងៗដាក់មួយចានដោយឡែកទុក ។

លម្អៈ រៀបស្លឹកសាឡាដដាក់នៅបាតចានសំប៉ែតមួយ ចឹតត្រសក់ស្ដើងៗរៀបជុំវិញមាត់ចានពីលើ
ស្លឹកសាឡាដនោះ រួចហើយយកកូនក្ដាមដែលទើបបំពងហើយនោះ មកចាក់ដាក់កណ្ដាលចានសាឡាដ
រួចហើយទើបយកទឹក Sauce មកចាក់ស្រោចស្រពពីលើក្ដាមបំពងនិងសាឡាដខ្លះ ទុកសម្រាប់ជ្រលក់
កូនក្ដាមបំពងឬសាឡាដ ត្រសក់ខ្លះ ...ជាការស្រេច!

ប្រហុកទ្រង់គ្រឿង

Courtesy of Kohsantepheap Online

ប្រហុកទ្រង់គ្រឿង
គ្រឿងផ្សំ
ប្រហុកសាច់ល្អ សាច់ជ្រូក(សាច់លាយខ្លាញ់) ផ្សឹតចំបើង គល់ស្លឹកគ្រៃ ម្ទេសក្រហម រំដេង រមៀត ខ្ទឹមស
ខ្ទឹមក្រហម ស្ករ ម្សៅស៊ុប ក្រសាំង ម្រះព្រៅ ស្លឹករមៀត ។

វិធីធ្វើ
១) ក្រសាំងកាប់ឆ្កឹះយកតែសាច់ ចិញ្ច្រាំឲ្យល្អិត លាយនឹងសាច់ជ្រូកនិងប្រហុក
២) គល់ស្លឹកគ្រៃ ម្ទេសក្រហម រំដេង រមៀត ខ្ទឹមស ខ្ទឹមក្រហម បុកចូលគ្នាឲ្យម៉ដ្ឋ ទើបដាក់សាច់ចិញ្ច្រាំ
ផ្សឹតចំបើង(ពុះជាបួន) ដាក់បុកក្រឡុកចូលគ្នាឲ្យសព្វ ដាក់ស្លឹកម្រះព្រៅ ស្ករស ម្សៅស៊ុប ភ្លក់មើលឲ្យ
ល្មម... យកស្លឹករមៀតមកខ្ចប់អាំងជាការស្រេច ។

បញ្ជាក់
ប្រហុកទ្រង់គ្រឿងនេះ គេញ៉ាំជាមួយអន្លក់ឆៅដូចជា ត្រសក់ ត្រប់ សណ្ដែកគួរ ស្ពៃក្ដោម ជាដើម ។

ការប្រឹក្សាភាសាជាតិ -- អាហារូបករណ៍=Scholarship

ការប្រឹក្សាពីភាសាជាតិ -- កម្មវត្ថុពិភាក្សា
1) អនុសាសន៍ = Recommendation
2) អាហារូបករណ៍ = Scholarship

ក្នុងកម្លុងប្រហែលជាម្ភៃឆ្នាំកន្លងមកនេះ កូនខ្មែរបានឮពាក្យខ្លះៗប្រើប្រាស់ក្នុងភាសាជាតិ ទាំងសរសេរ
ទាំងនិយាយស្ដី ដែលធ្វើឲ្យអក្ខរកោវិទ បណ្ឌិត បញ្ញវ័ន្ត មួយចំនួនច្រើនមានការភ្ញាក់ផ្អើល ។ ក្នុងចំណោម
នោះក៏មានព្រះតេជគុណបណ្ឌិត ហុក សាវណ្ណ ផងដែរ ដែលបានភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ពីការកាត់កន្ទុយ
លាបកំបោរផ្នែកអក្សរសាស្ត្រជាតិនៃសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ន ។

“សម្ដេចតេជោ .... មានអនុសាសន៍.... ដូច្នេះ ... លោកជំទាវគតិបណ្ឌិត... មានអនុសាន៍ដូច្នោះ
...ជាដើម ត្រូវបានឮពាសពេញការផ្សាយតាមវិទ្យុទូរទស្សន៍ កាសែត និងវិទ្យុជាតិ ជាប្រក្រតី ។
សូមសង្កេតផងដែរថាតើពាក្យ “អនុសាសន៍”នេះ ត្រូវបានប្រើក្នុងការពិព៌ណនាពីជនណា
ផ្សេងទៀតទេ? សូមជញ្ជឹងគិត!

ខ្ញុំសូមបំបែកពាក្យ “អនុសាសន៍” ដូចតទៅ៖
ពាក្យនេះក្លាយមកពីភាសាបាលី ដែលផ្គុំចូលគ្នាដោយបទសន្ធិ -- អនុ + សាសនៈ
អនុ - ជាបុព្វបទ មានន័យថាៈ រង បន្ទាប់ ក្រោម ជាញឹកញាប់ រឿយៗ តាម ស្របតាម...
សាសនៈ - (អានថា សាសសាណាក់ ឬ សាសនៈ) មានន័យថាៈ ឱវាទសាសនា ការទូន្មានតាមបែប
សាសនា ឧទាហរណ៍ៈ ពុទ្ធសាសនា មានន័យថា ឱវាទរបស់ព្រះពុទ្ធ ការដាស់តឿនក្នុងលទ្ធិ
របស់ព្រះពុទ្ធ ។ ដូច្នេះ បើយើងផ្គុំនូវពាក្យទាំងពីរចូលគ្នាមកវិញ តើវាមានន័យដូចម្ដេចដែរ?..
តើវាអាចមានន័យថា ... ការបង្គាប់បញ្ជា ឱវាទសាសនារបស់ លោកនិងលោកជំទាវ នៃរដ្ឋាភិបាល
សព្វថ្ងៃបានឬទេ? តើជននិងជនិកា(ប្ដីប្រពន្ធ)ទាំងពីនាក់នេះជាព្រះឬ? ឬក៏ជាម្ចាស់សាសនាអ្វី
មួយ? តើការប្រើប្រាស់ពាក្យ “អនុសាសន៍” នេះ មានអត្ថន័យត្រឹមត្រូវតាមក្រិត្យក្រមភាសាខ្មែរឬទេ?
យើងកំពុងតែធ្វើដុំថ្ម ឲ្យក្លាយទៅជា”អ្នកតា”ហើយ!

“Recommendation” នេះជាពាក្យដែលអស់លោកអ្នកផ្សាយព៌តមាននានាកំពុងប្រើប្រាស់ យោង
សំដៅ បកអត្ថន័យចេញមក ដោយឲ្យន័យស្មើនឹងពាក្យ “អនុសាសន៍” នោះ ។ ខ្ញុំសូមទាញយក
អត្ថន័យពីភាសាអង់គ្លេស៍ ចេញពីវចនានុក្រមអង់គ្លេស៍មកផ្គូផ្ទឹមគ្នាម្ដងមើល៍ តើវាមានន័យស្រប
គ្នាឬដូចម្ដេច...?

Recommendation
n.
1. The act of recommending.
2. Something that recommends, especially a favorable statement concerning character or qualifications.
3. Something, such as a course of action, that is recommended.
នាមៈ
១) ដំណើរផ្ដល់យោបល់
២) អ្វីដែលផ្ដល់មតិឬយោបល់ ជាពិសេសពាក្យពេចន៍គាប់ចិត្ត ទាក់ទងនឹង លក្ខណៈឬគុណសម្បត្តិ
៣) អ្វីៗ ដូចជាគោលដៅសកម្មភាព ដែលត្រូវបានផ្ដល់យោបល់ ។

សូមសង្កេតឡើងវិញៈ តើពាក្យ “Recommendation”នេះមានន័យ “សាសនៈ ឬសាសនា” នៅ
ក្នុងនេះដែរឬទេ?

អាហារូបករណ៍ និង SCHOLARSHIP
អាហារូបករណ៍
schol•ar•ship
n.
1. The methods, discipline, and attainments of a scholar or scholars.
2. Knowledge resulting from study and research in a particular field. See Synonyms at knowledge.
3. A grant of financial aid awarded to a student, as for the purpose of attending a college.

អាហារូបករណ៍ៈ គ្រឿងឧបករណ៍ដើម្បីអាហារ, ប្រាក់ដែលបើកឲ្យនិស្សិត ដើម្បីទំនុកបម្រុង
ទប់ទល់នឹងថ្លៃអាហារក្នុងពេលកំពុងរៀនសូត្រ ។

ពាក្យថា “អាហារូបករណ៍” គឺជាពាក្យក្លាយមកពីភាសាបាលី ផ្គុំគ្នាដោយស័ព្ទ (អាហារ និង ឧបករណ៍) ។
យើងឃើញមានការប្រើប្រាស់ទាំងក្នុងការសរសេរនិងការនិយាយជាប្រក្រតីដោយកូនខ្មែរមួយចំនួន ទាំង
ក្នុងសម័យនេះ(សម័យ ហ៊ុន សែន) និង សម័យរាជានិយម ផ្សព្វផ្សាយដោយអ្នកព៌តមានកាសែតនិង
វិទ្យុជាតិ ទូរទស្សន៍ជាតិទាំងងងឹតងងល់! ឧទាហរណ៍ៈ “ខ្ញុំសប្បាយចិត្តម្ល៉េះទេ ដោយបានអាហារូបករណ៍
ទៅបន្តការរៀនសូត្រនៅមហាវិទ្យាល័យ ឬក៏បានចេញទៅរៀននៅមហាវិទ្យាល័យបរទេស... ណាមួយ!”

តើពាក្យនេះមានន័យត្រង់ៗថា៖ ខ្ញុំសប្បាយចិត្តម៉្លេះទេ ដោយបានគេជួយថ្លៃបាយ បន្តទៅរៀននៅ
មហាវិទ្យាល័យ ឬចេញទៅរៀននៅបរទេសបន្ត... មែនឬទេ? តើការបន្តការរៀនសូត្រនោះ យើងត្រូវបង់ត្រឹមតែថ្លៃបាយប៉ុណ្ណោះទេឬ? តើអត្ថន័យនៃពាក្យ “Scholarship” ជាភាសាអង់គ្លស៍
ខាងលើ មានន័យថា “បង់ថ្លៃបាយ” ឬទេ?

3. A grant of financial aid awarded to a student, as for the purpose of attending a college.
មានន័យថា៖ (អំណោយថវិកា ផ្ដល់ជារង្វាន់ដល់សិស្ស ក្នុងបំណងដើម្បីឲ្យសិស្សចូលសិក្សា
នៅវិទ្យាល័យ) តើពាក្យថាបាន“Scholarship” នេះ មានន័យស្មើនឹង “អាហារូបករណ៍” ដែរឬទេ? ចម្លើយគឺពាក្យទាំងពីរនេះឥតមានន័យស្មើគ្នា...ហើយអ្នកប្រើប្រាស់ពាក្យនេះ គឺប្រើប្រាស់ទាំងងងឹតងងល់!

សូមអស់លោកដែលមានទួនាទីជាអ្នក “រក្សាតម្កើង” អក្សរសាស្ត្រជាតិ ភាសាជាតិ ទាំងអស់....ជាពិសេស
គឺអស់លោកដែលនៅពីក្រោយ (សំណេរ កាសែត ...នៅពីក្រោយ Microphone...”វិទ្យុ” ...នៅពីក្រោយ
“Video Camera” ទាំងឡាយ ស្រាវជ្រាវ ពិចារណាភាសាជាតិនិងអក្សរសាស្ត្រជាតិឲ្យបានច្បាស់លាស់
ត្រឹមត្រូវសិន មុននឹងជះឥទ្ធិពលខុសគន្លង ខុសអត្ថន័យ បាចសាចទៅក្នុងសង្គមជាតិ! ដ្បិតអីកូនខ្មែរឲ្យតម្លៃ
លោកថាជាសម្លេងជាតិ តំណាងភាសាជាតិ ដោយបានសិក្សាភាសាជាតិត្រឹមត្រូវតាមក្របខ័ណ្ឌ ទុកជាគម្រូបាន!

ពាក្យដែលមានអត្ថន័យស្មើគ្នានឹង Scholarship នេះគឺៈ
សិក្ខថវិកាយូបត្ថម្ភ [សិក្ខៈ + ថវិកា ឬថវិកាយៈ + ឧបត្ថម្ភ] ការទំនុកបម្រុងលុយកាក់ប្រាក់កាសដល់សិស្ស
សម្រាប់ការសិក្សា ដូចជា សម្រាប់បង់ថ្លៃសាលា ថ្លៃផ្ទះសម្នាក់នៅក្នុងពេលរៀនសូត្រ ថ្លៃសៀវភៅ និង
ថ្លៃម្ហូបអាហារ ។ល។ ជាដើម ។

សម្ដីអសុរស ឬអសីលធ៌ម មិនជាទីគាប់ត្រចៀកដល់សវនជនទាំងពួងយ៉ាងណា..... អក្សរសាស្ត្រ
ជាតិដែលប្រើឆកល្វែង ខុសបទបាឋ នឹងគ្មានរសជាតិ អស់តម្លៃទៅ ក៏យ៉ាងដូច្នោះដែរ!


ប៊ី ប៊យ
04/30/2011

ការប្រឹក្សាអំពី “ភាសាខ្មែរ”

ការប្រឹក្សាអំពី “ភាសាខ្មែរ”

គន្លងបដិវត្តិអក្សរសាស្ត្រជាតិ របស់លោក កេង វ៉ាន់សាក់ - “មូលភាពនៃការបង្កើតពាក្យ”

ដំបូង មុននឹងលោកអ្នកអាចអានអក្សរដែលខ្ញុំកំពុងសរសេរនេះបាន លុះត្រាណាតែ៖
១) លោកអ្នកជាជនជាតិខ្មែរ បានសិក្សាពីអក្សរសាស្រ្តជាតិ
២) លោកអ្នក(ពុំមែនជាជនជាតិខ្មែរ)តែបានសិក្សាពីអក្សរសាស្រ្តរបស់ខ្មែរគ្រប់គ្រាន់...

បន្ទាប់ មុននឹងលោកអ្នកអាចយល់ពីអត្ថន័យនៃពាក្យនីមួយៗនេះ លុះត្រាណាតែ៖
១) លោកអ្នកជាជនជាតិខ្មែរ មានកំណើតក្នុងសង្គមគ្រួសារខ្មែរ ដែលប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែរ
២) លោកអ្នក(ពុំមែនជាជនជាតិខ្មែរ)បានសិក្សាភាសារបស់ខ្មែរគ្រប់គ្រាន់...

តើនរណាជា លោក “កេង វ៉ាន់សាក់”?
ឆ្លើយដោយខ្លីៈ លោកកេង វ៉ាន់សាក់ គឺជាកូនខ្មែរមួយរូប បានទទួលការសិក្សាអក្សរសាស្រ្តជាតិខ្មែរ
.. ភាសាជាតិខ្មែរ ពីកូនខ្មែរជំនាន់មុនគាត់ រហូតបានកម្រិតសិក្សាក្នុងឋានៈជា “សាស្ត្រាចារ្យ” ។

តើអ្វីជាបេសកកម្មរបស់គាត់ ផ្នែកភាសាជាតិ ក្រោយមក?
... លោកកេង វ៉ាន់សាក់ ព្យាយាមទាត់ចោលនូវភាសាសរសេរទាំងឡាយ រួមទាំងភាសាដែលគាត់
បានទទួលពីឪពុកនិងម្ដាយរបស់គាត់ ដែលចេះចាំពីទារកភាពក្រោមបបូរមាត់ម្ដាយនិងឪពុករបស់
គាត់ផង ពីក្រុមសាស្រ្តាចារ្យបណ្ឌិត ដែលបានបង្ហាត់បង្រៀនគាត់ឲ្យចេះចាំពីភាសាជាតិរបស់ខ្មែរផង!
បដិវត្តិអក្សរសាស្ត្រ គឺជាបេសកកម្មរបស់គាត់ ដោយបំផុសបំផុលនូវអ្វីដែលគាត់មិនចូលចិត្ត នាំកូន
ខ្មែរមួយចំនួនឲ្យវង្វេង គ្មានឫសបាឋតាមគាត់ដែរផ្នែកអក្សរសាស្ត្រនិងភាសាជាតិ!

សកម្មភាពរបស់លោកកេង វ៉ាន់សាក់
ពាក្យថា”បដិវត្តិ”មានន័យថា (ប្រឆាំង ជំទាស់) ។ នេះគឺជាអ្វីដែលជាសកម្មភាពរបស់លោករូបនេះ!

បើទោះជាអ្នកប្រាជ្ញបណ្ឌិតទាំងឡាយផ្នែកភាសាជាតិ មានពហុគតិ មូលជាឯកច្ឆន អនុម័តក្រិត្យក្រម
ភាសាជាតិ ទុកជាមគ្គុទ្ទេសក៍ឲ្យកូនខ្មែអនុវត្តសម្រាប់ការសិក្សា ដើម្បីរក្សាតម្កើងភាសា អក្សរសាស្ត្រ
ជាតិ ដូចម្ដេចក្ដី ... លោករូបនេះពុំបានខ្វល់នឹងបណ្ឌិតគតិទាំងនោះឡើយ ដោយជោគជាំក្រោមឥទ្ធិពល
មោហគតិឯកទិដ្ឋិបដិវត្តិរបស់គាត់នោះ ។

ភាសាខ្មែរ ”ព្យាង្គតម្រួត”គឺជាផ្លែស្លែងសម្រាប់លោកកេងវ៉ាន់ សាក់ ។ ទាំងខ្ញុំផ្ទាល់ ក៏ពុំដឹងថាហេតុអ្វី
ក៏គាត់ពិបាកលេបដូច្នោះទេ?... ក្រោយៗមក ក៏មានកូនខ្មែរឯទៀតៗផ្ដួចផ្ដើមពីបដិវត្តិផ្សេងទៀត ដូច
ជា៖ បដិសេធចោលនូវឫសគល់បាលីនិងសំស្ក្រិតថាពុំមែនជាមូលដ្ឋានកំណើតភាសាខ្មែរ ។ល។ ជាដើម
ហើយព្យាយាមលុបចោល ចេញពីភាសាខ្មែរ បន្ថែមពីលើការសរសេរជាព្យាង្គតម្រួតនោះ!

ឥឡូវ ខ្ញុំសូមលើកយក “មូលភាពនៃការបង្កើតពាក្យ” មកស្ដី ព្រោះនេះជាចំណងជើងសៀវភៅ
របស់លោកកេង វ៉ាន់សាក់ ។ តើលោកអ្នកមានចម្ងល់ឬទេ ថាហេតុអ្វី?

ចម្ពោះលោកអ្នក-កូនខ្មែររូបណាដែលរួមទិដ្ឋិជាមួយនឹងទិដ្ឋិរបស់លោកកេង វ៉ាន់សាក់ សូមពិចារណាជាថ្មី
...ហើយសួរខ្លួនឯងថា៖ តើចំណងជើងសៀវភៅរបស់លោកកេង វ៉ាន់សាក់ ខាងលើ ប្រើភាសាខ្មែរ
ឬភាសារបស់លោកកេង វ៉ាន់សាក់???

“មូលភាព” តើនេះជាភាសារបស់លោកកេង វ៉ាន់សាក់ ឬ... ឬក៏ជាភាសាខ្មែរ?
“ពាក្យ” តើនេះជាភាសារបស់លោកកេង វ៉ាន់សាក់ ឬ... ឬក៏ជាភាសាខ្មែរ?
“បង្កើត” ហេតុអីក៏លោកកេង វ៉ាន់សាក់ មិនសរសេរ “បង់ កើត”?(សូមមើលវេយ្យាករណ៍លោក ពូវ អ៊ុម)

មតិរបស់ខ្ញុំ-ប៊ី ប៊យ....... លោកកេង វ៉ាន់សាក់... គឺគ្មានអ្វីជាក់ ហើយខំញាក់ចិញ្ចើម... ប៉ុណ្ណោះ!!!

ប៊ី ប៊យ
04/20/2011

ស្ងៀមជាងស្រដី ស៊ីចេកខ្ចីជាងមាត់ទទេ

ឆ្នាំថ្មី ចិត្តមនោរម្យ

Khmer Literature-ហេតុអ្វីបានជាយើងត្រូវសរសេរអក្សរត្រួតគ្នា

=================================================

ការវិភាគប្រឹក្សាអំពីសំនួរ - ហេតុអ្វីបានជាយើងត្រូវសរសេរអក្សរត្រួតគ្នា

មានវាក្យមតិខ្លះពោលឡើងថាៈ “ការសរសេរពាក្យរាយ ជាការងាយសោះ ហេតុដូចម្ដេចបានជា
ធ្វើឲ្យលំបាក ... បានប្រយោជន៍អ្វី?..នេះជាភាពសាំញ៉ាំ... មិនគួរឲ្យកើតមាន..” ។

បដិវត្តិអក្សរសាស្ត្រជាតិ មានទ្រង់ទ្រាយដូចនេះ បានកើតមានឡើងដ៏ក្ដៅគគុករួចមកហើយ តាំងពីមុនកំណើត
នៃវចនានុក្រមខ្មែរ ដែលកូនខ្មែរឃើញនិងកំពុងប្រើប្រាស់សព្វថ្ងៃនេះម៉្លេះ ។ លោក កេង វ៉ាន់សាក់ គឺជាអ្នកធ្វើ
បដិវត្តន៍នោះ ។ លទ្ធផលចុងក្រោយ លោករូបនេះស្ទើរតែគ្មានកេរ្តិ៍ដំណែលអ្វីដែលជាប្រយោជន៍ជាតិទុកឲ្យកូន
ខ្មែរធ្វើជាមគ្គុទ្ទេសក៍ឡើយ ។

ហេតុអ្វីបានជាយើងត្រូវសរសេរអក្សរត្រួតគ្នា?
ចម្លើយៈ ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសមានអារ្យធ៌មនានាក្នុងលោក ចងក្រងឡើងនូវ វចនានុក្រម សម្រាប់ជាតិ
សាសន៍របស់ខ្លួន? តើមានប្រយោជន៍អ្វី? តើវចនានុក្រមជាអ្វី? បើគ្មានវចនានុក្រមទេ តើយើងអាចយល់
ន័យនៃ “វចនានុក្រម” បានដែរឬទេ? ហេតុអីបានជាយើងសរសេរ (វចនានុក្រម.... មិនសរសេរ .. វ៉ាច់ចាក់
ណានុករម.. វិញ?” បើសរសេរដូច្នោះ... តើវាមានអត្ថន័យដូចម្ដេច?)

ដើម្បីគ្រងរក្សាតម្លៃភាសានិងអក្សរសាស្ត្រជាតិ ប្រទេសទាំងឡាយ ខ្មែរផងដែរ បានចងក្រងក្រិត្យវិន័យ
សម្រាប់ការអនុវត្តិវាក្យស័ព្ទ ទាំងភាសានិយាយ ទាំងការសរសេរ រក្សាអត្ថន័យនៃពាក្យនីមួយៗ រក្សាការ
ប្រកបនៃពាក្យនីមួយៗ ។ល។ កុំឲ្យមានអក្ខរាវិបល្លាស ទៅតាមការនឹកឃើញ ឃ្លាតគន្លងអក្ខរាវិរុទ្ធ ដែលជា
ហេតុនាំមកនូវហាយនភាព សាបសូន្យតម្លៃភាសាជាតិរបស់ខ្លួន ។

ដែនសីមាខ្វះច្បាប់គ្រប់គ្រង អនាធិបត្តេយ្យ នឹងវិនាសអស់តម្លៃទៅយ៉ាងណា ភាសាជាតិដែលខ្វះវាក្យក្រម
នឹងអស់តម្លៃ វិនាសសាបសូន្យទៅក៏យ៉ាងដូច្នោះដែរ...។ វេយ្យាករណ៍ និង វចនានុក្រម ជាបន្ទាត់សម្រាប់
គ្រប់គ្រងភាសានិងអក្សរសាស្ត្រជាតិ រក្សាការពារតម្លៃជាតិ កុំឲ្យក្លាយទៅជាជាតិអក្ខរានាធិបត្តយ្យនោះ ។

ក្នុងភាសាខ្មែរ ពាក្យនីមួយៗ លោកពុំបានបែងចែកភេទនៃពាក្យ ដូចក្នុងភាសាបាលីឡើយ ដូចជា៖
ភេទស្រី ភេទប្រុស និងភេទពុំមែនស្រីពុំមែនប្រុស ជាដើម ។ ភាសាបរទសខ្លះៗ ដូចជាបារាំង អេស្ប៉ាញ៉ុល
ជាដើម គេមានការបែងចែកនូវភេទទាំងឡាយនេះ ហើយគេកំពុងអនុវត្តក្នុងសាសន៍របស់គេរៀងរាល់ថ្ងៃ ....
តើមានប្រជាជនណាមួយរបស់គេទាមទារឲ្យលប់បំបាត់ចោលនូវវាក្យក្រមទាំងនោះទេ? តើហេតុអ្វីបានជា
“កៅអី”មានភេទផ្សេងពី “ស្លាបព្រាឬសម”?
ហេតុអីបានជា “សាលារៀន”ជាភេទស្រី? តើបានប្រយោជន៍អ្វី?

“ហេតុអីបានជាយើងត្រូវសរសេរអក្សរត្រួតគ្នា?”
វាក្យក្រមខ្មែរ ពុំបានតម្រូវឲ្យគ្រប់ពាក្យទាំងអស់សរសេរជាព្យាង្គតម្រួតឡើយ ។ មានពាក្យដែលត្រូវសរសេរ
ដោយព្យាង្គតម្រួត មានពាក្យដែលត្រូវសរសេរជាតួរាយ ។ នេះជាក្រិត្យក្រមនៃខេមរសាស្ត្រ ដែលលោកអ្នក
អក្ខរកោវិទជាច្រើននាក់ ច្រើនជំនាន់បានធ្វើបុរេវិនិច្ឆ័យ ប្រកបដោយហេតុ ប្រកបដោយផល មុនក្រិត្យក្រម
ភាសាខ្មែរត្រូវបានអនុម័តសម្រាប់ខេមរៈប្រណិបត្តិលុះឥឡូវ ។ អស់លោកកូនខ្មែររូបណា ដែលមានអក្ខរៈ
សម្បត្តិប្រសើរជាងក្បួនខ្នាតសព្វថ្ងៃផ្នែកភាសាជាតិ សូមបរិច្ចាគកោសល្យរបស់លោក បង្កើនកិត្តិយសសាសន៍
ខ្មែរផង ! តែសូមលោកកុំភ្លេចថា ភាសាដែលលោកកំពុងចង់លប់បំបាត់ ឬផ្លាស់ប្ដូរនោះ ត្រូវមានឫសគល់ និង
អត្ថន័យច្បាស់លាស់ជាងអ្វីដែលខ្មែរមានសព្វថ្ងៃ!

តើលោកត្រូវប្រកបពាក្យ “កម្ពុជា” ទៅជា “កាំពុចជា” “អង្គរ” ទៅជា “អង់គ” វិញឬ?

ខ្ញុំបានអានមតិនៃការច្រានចោលពីកូនខ្មែរខ្លះៗ ដូចជា៖
១) បានប្រយោជន៍អ្វី ក្នុងការសរសេរព្យាង្គតម្រួត...
២) ធ្វើបដិវត្ត មិនព្រមសរសេរដាច់ខាត”ព្យាង្គតម្រួត”
៣) លប់ចេញឲ្យអស់នូវពាក្យណាដែលសរសេរមានទណ្ឌឃាដ(៍)
៤) ភាសាបាលីគឺជារូងងងឹតងងល់មួយ...
៥) ហេតុអ្វីបានជាគេសរសេរ (សំ ...ទៅជា សម=សមគួរ)? វាអាចច្រឡំគ្នាទៅនឹង (សម.. សម- ស្លាបព្រា)សរសេរដូចគ្នា មានសម្លេងមិនដូចគ្នា?..នេះជាការលើកលែង? “...នេះជាចម្លើយមិនត្រឹមត្រូវទេ..”

ដើម្បីបានចំណេញដល់សតិសម្បជញ្ញៈសិក្សាកូនខ្មែរក្រោយៗ ខ្ញុំសូមលើកយកចំណុចឆ្លើយតបខ្លះៗទៅ
នឹងវាក្យមតិខាងលើ ដូចតទៅ៖

ក) ក្រិត្យក្រមភាសាខ្មែរបច្ចុប្បន្ន ពុំបានហៅឲ្យអក្ខរានុវត្តិទាំងអស់សរសេរជាព្យាង្គតម្រួតឡើយ.. ឧទាហរណ៍ៈ
ក-1) សំណាង ចំណេញ សំណេះសំណាល កំពង់ធំ កំពង់ចាម កំពត ជាដើម ។ល។
ក-2) វិបត្តិនៃអក្ខរាវិរុទ្ធៈ កម្ពុជា(កាំពុចជា) អង្គរ(អង់គ) សម្បត្តិ(សំបាត់) វិបត្តិ(វិបាត់) ប្រជាធិបត្តេយ្យ
(ប្រជាធិបប៉ាក់តៃ) អក្សរ(អាក់ស) ជាដើម ។ល។ និង ។ល។ វាក្យស័ព្វទាំងនេះ ចាំបាច់ត្រូវតែសរសេរជា
ព្យាង្គតម្រួត បើពុំដូច្នោះទេ ប្រៀបដូចជាដុំថ្មអង្គរដែលគេរើរុះបោះគ្រវែងចោល ពង្រាយពេញខែត្រសៀមរាប
គ្មានតម្លៃដូច្នោះដែរ!
ក-3) ព្យាង្គតម្រួត និងឫសគល់របស់វាៈ សម្រក ចម្ការ ចម្លង(ដែលលោកបានលើកឡើង)។ បើយើងលប់ចេញ
ឲ្យអស់ ឈប់ប្រើប្រាស់នូវជើងព្យញ្ជនៈរបស់ខ្មែរពីភាសាខ្មែរនោះ នោះការសរសេរត្រួតគ្នាទាំងឡាយក៏នឹងចប់ព្រម
គ្នាជាស្ថាពរ ហើយកូនខ្មែរមួយចំនួននឹងសប្បាយពេញចិត្ត តាមបំណងមិនខាន! តែជាតិខ្មែរ សាសន៍ខ្មែរ ភាសា
សាស្ត្រខ្មែរ តម្លៃនៃអក្សរសីល្បិ៍ខ្មែរ នឹងត្រូវអស់នូវរោចនភាពទន្ទឹមគ្នានោះដែរ!

ហេតុអ្វីបានជាវាក្យក្រមខ្មែរតម្រូវឲ្យសរសេរ “សម្រក” ម្ដេចមិនសរសេរ “សំរក” “ចម្ការ” មិន”ចំការ “ “ចម្លង”
មិន”ចំលង ឬចំឡង”?

ពាក្យថា”សម្រក” មានឫសគល់របស់វាចេញពីពាក្យ “ស្រក” ។ (ស្រក)ជាអកម្មកិរិយា រីឯ(សម្រក)ជា
សកម្មកិរិយា ដែលមានន័យនិងសកម្មភាពទីទៃខុសពីគ្នា ។ ហេតុអ្វី មិនសរសេរ (សំរក)វិញ តើវាចំណេញអ្វី?
ចម្លើយៈ ជាការជាក់ស្ដែង ពាក្យថា (ស្រក) អក្ខរកោវិទទាំងឡាយ ឥតបានលប់ជើងនៃអក្សរ( រ ) របស់ខ្មែរ
ចេញឡើយ ។ បើប្រសិនណាលោកសរសេរថា (សរក)វិញនោះ ការសរសេរត្រួតគ្នាក៏គ្មាន! ពាក្យថា (សម្រក)
ក៏គ្មាន! .... ប្រហែលភាសាខ្មែរ ...ក៏គ្មានដែរ!!!! ហេតុដែលវាក្យក្រមខ្មែរតម្រូវឲ្យសរសេរត្រួត ព្រោះពាក្យថា
(ស្រក) ជាពាក្យមានទំនាក់ទំនងនឹងគ្នានោះ សរសេរដោយត្រួតគ្នា... អក្សរ(ស)ត្រួតដោយជើង(រ) ពីកំណើត
នៃភាសាខ្មែរ! ពាក្យថា(ចម្លង)(ចម្ការ)ក៏ដូចគ្នាដែរ វាមានឫសគល់ចេញពីពាក្យថា (ឆ្លង)(ឆ្ការ) ។បើយើងសរសេរ
ថា (ឆលង)(ឆការ)វិញនោះ លោកមិនចាំបាច់ព្រួយបារម្ភពីព្យាង្គតម្រួតនោះទៀតឡើយ... ហើយជើងអក្សរខ្មែរ
របស់ខ្មែរ ក៏យើងលែងត្រូវការដែរ!!!!!!!!!!!!!!!!!

ខ) លប់ចេញឲ្យអស់ពាក្យអ្វីដែលមានប្រើទណ្ឌឃាដ? ជាកាយល់ស្រាលពេកហើយ My Fellow Khmer!
ខ-1) ប្រយោជន៍ និរន្តរ៍ ការណ៍ អធិករណ៍ កេរ្តិ៍ អបល័ក្ខណ៍.... ។ល។ និង ។ល។ .. សូមលោកបង្កើត
ពាក្យថ្មីមកជំនួសពាក្យខាងលើ ឲ្យកូនខ្មែរបានរៀនសូត្រផង!
គ) ភាសាបាលីគឺជារូងងងឹតងងល់មួយ? តើភាសាខ្មែរមានឫសគល់ចេញពីណាមក?
តើមានប៉ុន្មានប្រទេសខ្មែរសព្វថ្ងៃនេះ ដែលប្រើនិង Very Proud of this Literature Heritage
that identifies us who we are – Khmers, in this world? បាលីនិងសំស្ក្រិតគឺជាឫសគល់នៃភាសាខ្មែរ!
បើយើងលប់បំបាត់ចោលវាក្យស័ព្ទទាំងពីរនេះចេញពីភាសាខ្មែរ វាមិនខុសអ្វីពីការដកចេញនូវគ្រឿងទព្វសម្ភារនានា
ហើយរំពឹងអគារសម្ព័ន្ធខាងលើ ឲ្យមានលំនឹងដោយយកខ្យល់ធ្វើជាជំហរដូច្នោះដែរ!

ឃ) សម(សមគួរ)និង(សមស្លាបព្រា) ពិតជាមិនច្រឡំគ្នាទេលោក ឃ្លាប្រយោគទាំងក្នុងពេលនិយាយ
ស្ដី ទាំងពេលសរសេរ!
ឃ-1) សម(សំ) ឬសមគួរ ជាគុណនាម ពិព៌ណនាអំពីគុណលក្ខណៈ
ឃ-2) សម(សម) ជានាម ចង្អុលបង្ហាញពីឧបករណ៍ម៉្យាង ប្រើប្រាស់ជាមួយនឹងស្លាបព្រា ពេលទទួលទាន!
ឃ-3) “ធន” និង “ធន់” “ជន” និង “ជន់” “ទុក” និង “ទុក្ខ” “បី” និង “បី=3” “សប់”..”សព” និង “សព្វ”..
តើពាក្យខ្មែរខាងលើ ធ្វើឲ្យលោកមានការភ័ន្តច្រឡំឬ?

បើដូច្នោះមែន.... គឺពេលនេះហើយដែលលោកត្រូវការ
១) វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ
២) វចនានុក្រមខ្មែរ!

អក្សរសាស្ត្ររលំ ជាតិរលាយ!

ប៊ី ប៊យ
04/10/2011

ដំរីខ្វាក់ ទ្រមាក់ឆ្កួត

រីករាយឆ្នាំថោះ ទេវតាផ្លាស់វេន

ហេតុអ្វីខ្ញុំក្រ ?

ហេតុអ្វីខ្ញុំក្រ ??

បទកាកគតិ ដោយៈ ប្អូនប្រុស ពិសិដ្ឋ

កុំខឹងវាសនា                កុំជេរផ្ដាសា            ដាក់ព្រហ្មលិខិត

មានឬមួយក្រ              ដោយសារគំនិត      នេះជាការពិត        

                                  ប្រាជ្ញច្រើនតែថា ..
ព្រោះតែខ្លួនឯង            មិនខំស្វះស្វែង        លើកស្ទួយអាត្មា

ចូលចិត្ដត្រេតត្រត        តាមព្រេងវាសនា     ដេកចាំទេព្ដា
                                  លោកផ្ដល់សំណាង ...

មិនខំប្រឹងប្រែង            រៀនសូត្រខ្លួនឯង     បែរគិតសំអាង
អាងមើលអាងលួច       ព្រោះឬកកោងកាង តាំងចិត្ដក្អេងក្អាង
                                  ថាអញមិនធ្លាក់ ...

តើប្រយោជន៏អ្វី ?         រឿងគេដទៃ            គ្មានស្អីបញ្ជាក់
ពុំចេះខ្លួនឯង               តែខ្លាចនឹងធ្លាក់       ទោះជាប់យ៉ាងជាក់
                                  តើខ្លួនមានអ្វី ?

រាល់ថ្ងៃស្រវឹង               នៅល្ងីល្ងើធ្មឹង          ខ្លួនក្រទេថី !
ព្រលឹមទល់យប់           ផឹកឡប់ស្មារតី         ផឹកអត់ធ្វើអ្វី
                                  បានអីនឹងមាន ...

និយាយមិនច្បាស់        សម្ដីឆ្អេះឆ្អះ             ប៉ះពាល់បំពាន
ដោយសារតែស្រា         ធ្វើឲ្យចិត្តហ៊ាន         ប្រែខ្លួនដូចព្រាន
                                  វាយតប់ប្រហារ ...

ល្បែងក៏ពូកែ                លក់មាន់លក់ឆ្កែ      យកលុយចរចារ
តំលៃស៊ីសង                តាមតែតណ្ហា          ឈ្នះចាញ់យ៉ាងណា
                                  ផឹកស៊ីរួមគ្នា ( ត្រឹមតែបក្សពួក លេងល្បែង ) ...

ជល់មាន់ -ប្រដាល់        ទាំងគូ ទាំងក្បាល    ត កន្ទុយគ្នា
ចាញ់មួយ ថែមមួយ      បើងាប់យកវា          មកស្លរ ចែកគ្នា
                                  ជាម្ហូបក្លែមស្រា...

បើតែអញ្ចឹង                 បើអត់ខំប្រឹង           ខិតខំធ្វើការ
គិតតែស្រាល្បែង          ភ្លេចស្រែ ចំការ        ឱ!ខ្ញុំអាត្មា
                                  នឹងមានម្ដេចកើត ...???

សូមអរគុណ...

ពុតគ្រូកុំត្រាប់ ច្បាប់គ្រូឲ្យយក

ពុតគ្រូកុំត្រាប់ ច្បាប់គ្រូឲ្យយក

I’d like to start my piece with a question “Have you ever watched a Professional Pool Player on TV?” The most common complaints they have for themselves is about shooting a straight ball into a pocket.. It’s a straight ball, why complaining? That’s what most of us would ask why.. myself included. It seems a lot easier to shoot a straight ball than to any other balls that are way away from the intended pocket. But it is not that easy for those people.. Why..? I’ll tell you why…

A good pool player is getting used to “Bang”, “Cutting Conner, or multiple-bang Side Pocket”, “Combination”, and so on. In other words, they’ve invested their skill training heavily on the most difficult ones and taking for granted on the most simplest others – the straight ball pockets, thus, there might be a very good chance that they’ll miss it! Looks and sounds ridiculous, right? But it’s true…!

Now, we’re coming back to our topic. This is a very direct, plain, and straight forward “Proverb” --  “Do not copy our teacher’s behaviors, but just follow his advices or disciplines”. I am not asserting any “Pro Credentials” on any of these, but it sure is difficult for me to shoot a straight illustration on this one. Because it is already straight. There is not much for me to maneuver! I could miss it!

ពុតគ្រូកុំត្រាប់ ច្បាប់គ្រូឲ្យយក

DISCARD THE TEACHER’S HYPOCRISY

BUT PURSUE HIS/HER DISCIPLINES!

Hypocrisy= The practice of claiming to have standards or beliefs that are contrary to one's real character or actual behavior.

That doesn’t sound nice.. Why should I listen to you when you’re not even capable of doing it yourself? Does it matter? It sounds like a rebellious student, doesn’t it? Perhaps, I once was in the classroomsJ

Well, when we get a little more mature, look back, I feel sorry for my teachers for my messed-up behaviors, then. And I’m thanking them for not kicking me out of the classes. But there was a teacher who really did, though! He really did expel me for challenging him on some type of math problems!… But that was then, this is now. I’m happy that this subject is being brought up for our discussion.

This is a “Proverb” that has a direct meaning, no connotation attached! It means what It sounds!

The word “Teacher”, in our Khmer Society, is referring to those in the positions of teaching, educating, preaching and/or giving advices, etc,. But it is not necessarily limited to just those.

As our topic of discussion goes, the proverb advises us to embrace one thing and to let go of the other. In other words, metaphorically, enjoy the fragrance and the beauty of roses, but stay away from their thorns… Does it make sense..?

Who are our “Teachers”?

There are more than one person who possesses or earns this title in our life – “Teacher”. But I want to emphasize on just two related aspects of this proverb as it is being intended – To discard what is Hypocritical, and To absorb what is of the  Essence.

As afore-mentioned, this is a proverb that bears a direct meaning, serving us as a reminder of the imperfect world in which we live, the imperfect society to which we belong, and the imperfect individuals from whom our knowledge/education and/or advices, etc., we receive.

Modern Aspect

Most Educators/Teachers “=Kru” are up to their ethical standard or disciplines whether it’s moral or educational/academic. And that is great! Because this proverb is not intended for them. We can look up to them as our role model if one desires to “Emulate”.

Yesteryear Aspect

Cambodian Culture derives its moral values almost entirely from Buddhism along with Hinduism that generally define us who we are. But what is that having to do with “Teaching and/or Learning, Giving and/or Receiving Advices?” – Trust and Respect Factors could influence critical rationalization of a person!

“Kru/Teacher”, typically, is the second most influential figure in our society besides our own mom and dad. In some cases, they really come in first..! Their Influence is practically tremendous!

With a person’s mind rigidly anchored on our belief system combined with the “Kru-Teacher’s Authoritative Influences”, some adverse potentials could ensue:

1) A good teacher could turn into a morally corrupt teacher,

2) Moral conscience could be compromised.

3) Followers/Advice Takers, Knowledge Absorbers could model themselves after  those “Few bad apples” over-shadowed or blind-sighted by those influences.

4) The Hypocritical Factor, where Rules Enforcers break his/her very own rules, and he/she is still being revered as is, because of those figurative influences. This factor applies to almost every aspect of life. It happens in our own family, among our friends, in and outside of our own worshipping places, and a lot more elsewhere..!

ពុតគ្រូកុំត្រាប់ ច្បាប់គ្រូឲ្យយក

To discard what is Hypocritical, and To absorb what is of the  Essence.

Mom and Dad are our first Teachers who’re obviously not getting proper credits where credits are due. They don’t earn this “Title” – “Teacher”, they own it! They’re in the position of teaching, educating and/or Giving Advices instantly and righteously so! This is one of many areas that this proverb is addressing – It’s a Plain and Direct Statement.

Often comes into conflict is a majority of parents in Cambodia, even today, are not living, or not able to live their very own Advices, rules and/or standard that they themselves are trying to enforce or instill in us. Are they hypocritical..? As a child of theirs having been instilled with moral concept of “Trust and Respect”,  it’s very very difficult for me to say “Yes”, Mom and Dad are…  “Hypocritical”. They fit this “Proverb’s” Characteristics. But would I dare confront them with this truth? I would scream out loud in my brain “Noooooo!”. Would I dare calling my parents “Hypocrites?” Hex, Noooo!!!. Why not ? – Trust, Respect and a lot of Love. These factors influence me as their child to not make any rationalization of their conducts, behaviors, social standing and/or educational status. It’s just not something a child would do to their own parents – Moral Element is being compromised.

As it had already been commented on, “Anybody could be Kru/Teacher”, and the “Double Standard” exists anywhere; in our own home, School, Religious Institution, or Work Places, and so forth – Advices could be given or offered. Generally, they’re tailored toward certain circumstances or given moments as they fit. And they could come from a variety of individuals’ backgrounds.

We may wonder as to who authored this proverb. And the next questions are “Does it matter to know who he/she was..? Why does this proverb exist in such a long time in our culture? Is it worthy to take its advice?”.

One answer for sure is “We don’t know” who authored it. And it does not matter to know!  It’s irrelevant!

The Proverb does not evidently suggests a person’s choice as to whether or not a certain teacher/Kru’s could be emulated. What it does advise is, however, to embrace the contents of what is wisely and beneficially being taught or given. Even that, this proverb, by no means, supersedes any individuals’ rational thinking! The decision is yours. The Action is yours! and the Moral Guidance is of the “Unknown Author’s” whose message is deeply rooted in Cambodian Culture, still!

“To Discard what is Immoral or Hypocritical , But To embrace or pursue what is wise and moral”.

B Boy

10/05/09